در پی اظهارنظر اخیر یکی از اعضای شورایشهر درباره فقدان حضور خبرنگاران در جلسات رسمی شورا، بار دیگر موضوع رابطه شورا با رسانهها و نحوه طرح انتقادات در فضای عمومی مورد توجه قرار گرفته است. این در حالی است که سابقه عملکرد رسانهها در کاشمر نشان میدهد لااقل نشریه «آوایکاشمر» در دورههای پیشین نیز از فعالین حضور در جلسات و از منتقدان جدی شورا بوده و همین رویکرد باعث طرح چندین شکایت علیه این نشریه شد؛ شکایاتی که البته در هیچیک از آنها حکم محکومیت صادر نگردید و مطالب منتشرشده همواره در چهارچوب قانون، مستندات و اصول حرفهای رسانه بوده است.
بر همین اساس، همواره تأکید شده که انتقاد زمانی ارزش انتشار دارد که مستند، شفاف و بیطرفانه باشد؛ زیرا اگر نقد بر اساس اطلاعات ناقص یا انگیزههای فردی شکل بگیرد، بیشتر به حاشیهسازی شباهت دارد تا تلاش برای اصلاح امور ـ هر چند انتقادات بسیاری بر عملکرد این دوره شورایشهر کاشمر وجود دارد که به فراخور زمان به آن خواهیم پرداخت.
از همین زاویه، مطرح شدن گلایههایی که بعضاً در صحن شورا مطرح میشود و به عنوان مثال نسبت به برخی هزینههای شهرداری ـ در حالی که درباره هزینههای مشابه یا حتی مهمتر که شورا تصویب کرده، سکوت وجود دارد! (مردم همچنان در رابطه با امضای قرارداد بیلبوردهای سطح شهر که توسط شورا به تایید رسیده، سوال بسیار دارند) ـ این پرسش را ایجاد میکند مبنای این اعتراضها دقیقاً چیست؟ اگر هدف شفافیت و رعایت اصول مالی است، آیا این مطالبه نباید در همه حوزهها یکسان اعمال شود؟ و اگر این حساسیت تنها درباره موضوعاتی خاص بروز میکند، آیا نمیتوان پرسید چه معیاری برای این گزینش وجود دارد؟
موضوع دیگری که باعث واکنش جامعه رسانهای شده، اظهارات همین عضو شورا در یکی از جلسات اخیر است؛ اظهاراتی که از سوی خبرنگاران به عنوان ادبیاتی توهینآمیز به خودشان تلقی شد. طبیعی است وقتی در یک جلسه رسمی، شأن حرفهای خبرنگاران مورد خدشه قرار گیرد، انتظار برای حضور فعال همان خبرنگاران در جلسات بعدی با پرسش جدی مواجه میشود. احترام متقابل پایه همکاری رسانه و نهادهای عمومی است و بدون آن، مشارکت حرفهای نمیتواند استمرار یابد.
همچنین این سؤال مطرح است که اگر یک عضو شورا معتقد است نکات مهمی برای اعلام و تشریح دارد، چرا حاضر نیست در قالب مصاحبه اختصاصی، گفتوگوی مستقل یا ارائه توضیحات تفصیلی خارج از فضای صحن شورا مواضع خود را تشریح کند؟ محدود کردن بیان دیدگاهها به چند جملهی مقطعی در میان جلسات رسمی ـ بدون ارائه جزئیات، مستندات و بدون پاسخگویی به پرسشهای خبرنگاران ـ امکان بررسی دقیق را از رسانه و افکارعمومی میگیرد و به همین دلیل طبیعی است که این نوع انتقادها کمتر اثرگذاری عملی داشته باشند.
در کنار این مسائل، باید به نقش مهم «آوایکاشمر» و سایر رسانههای محلی اشاره کرد که طی سالها کوشیدهاند نقد را در چهارچوب اصول حرفهای ارائه کنند. با این حال، برای اینکه انتقاد معنا و اثر واقعی پیدا کند، لازم است شفافیت در بیان، ثبات در موضعگیری و حضور در میدان عمل وجود داشته باشد. انتقادهای موردی و واکنشی، که تنها در مواقع خاص مطرح میشوند، نمیتوانند به عنوان نظارت مؤثر تلقی شوند.
همچنین، دعوت به حضور خبرنگاران تنها زمانی نتیجه خواهد داشت که محیط جلسات شورا برای فعالیت حرفهای آنان مناسب و محترمانه باشد.
در مجموع، آنچه امروز بیش از هر چیز مورد نیاز است، پای بندی به اصول در نقد، پرهیز از دوگانگی، احترام متقابل و شفافیت در ارتباط با افکارعمومی است. زمانی میتوان انتظار تحلیل و پوشش رسانهای داشت که زمینه حرفهای آن فراهم شده باشد؛ و زمانی میتوان به اثربخشی انتقادها امید داشت که بر پایه اطلاعات مستند و بدون هرگونه غرض شخصی مطرح شوند نه اینکه شورای فعلی نه سخنگو فعال و پاسخگویی دارد و نه بحثها در شورا در چهارچوب کارشناسی و بدون غرضورزی شخصی است!
