بایگانی‌ها سیاست - پایگاه خبری تحلیلی صدای خاوران

هشت روز هفته

از شبیه‌سازی جهنم تا خط قرمز غنی‌سازی!

صدای خاوران-در این گیرودار که چند روزی همه خبرها حول ماجرای مفقود شدن دختر اسلام‏شهری می‌چرخید با تأیید خبر قتل او از سوی پلیس، حسابی بغض‏مان برای دختران این سرزمین ترکید. از همه مهم‌تر معاون رئیس‌جمهور از شنیده شدن زنگ خطر تغییر جرایم در کشور به سمت خشونت‌آمیز شدن خبرداد زیرا بنا به اعتراف قاتل برای یک موبایل دختر جوانی را با کارد کشته است مثل ماجرای دانشجویی که چند ماه پیش به خاطر حفظ لپ‏تاب‏اش جان خود را از دست داد؛ فقط خدا کند پیش از این‌که دغدغه‌ها به سمت ابلاغ لایحه حجاب شدت بگیرد، دست‌اندرکاران امر به سمت تصمیم‌گیری برای لایحه تأمین امنیت زنان در برابر خشونت که در مجلس دچار استحاله شده و دولت ناگزیر به سمت استرداد آن شده قدم بردارند. البته عکس‌هایی هم که از قاتل در صفحات اجتماعی دست‌به‌دست شد؛ نشان از هیئتی بودن او داشت بنابراین مداحان بد نیست روی فرهنگ اجتماعی سینه‌زن‌های‏شان هم کار کنند زیرا رعایت شعائر و حفظ ظاهر به‌هیچ‌وجه ضامن انسان بودن نیست.

به بهانه برگزاری کنگره شهدا؛

رویدادی ماندگار برگزار شود

با نگاهی به سنگ‌اندازی‌ها و تنش‌آفرینی‌های تندروها

هدف تندروها، کشیدن پای کشور به جنگ و درگیری است

هشت روز هفته

شنبه‌های سرنوشت‌ساز اقتصاد ایران

”صدای مردم را بشنوید!”

صدای خاوران-اگر از خشونت‌های دهه شصت، که در ذات هر انقلابی نهفته است درگذریم، (درگیری‌های خیابانی و جنگ ایران و عراق) پس از پایان جنگ و اوایل دهه هفتاد در دولت موسوم به سازندگی، گفت‌وگوی با جهانِ آزاد به‌گونه‌ای نسبتاً مطلوب آغاز شد، اما فضای داخلی کماکان بسته و محدود ماند. حاصل این بسته‌گی فضا، پدید آمدن قتل‌های وحشتناک زنجیره‌ای در داخل و خارج از کشور شد که هزینه سنگینی در عرصه‌های داخلی و بین‌المللی برای کشور به بار آورد. مردم اما هم‌چنان پایبند دیالوگ بودند، و دنبال روزنه‌ای برای واگوی انباشت‌های بخردانه‌ی درونی خویش می‌گشتند. این فضا در نیمه دوم دهه هفتاد فراهم شد. مردم با گزینش خیرالموجودین(سیدمحمد خاتمی) بزرگترین «نه»ی ممکن را به فضای حاکم بر آن سال‌ها گفتند. اندک گشایش فرهنگی که در آن دوره پدید آمد، مردم متمدن ایران و به‌ویژه کنش‌گران مدنی ـ صنفی را امیدوارتر از پیش، مجاب کرد که برای هم‌زیستی مسالمت‌آمیز و گذر آرام‌بخش زندگی و عمر در کشور بزرگ و متکثری چون ایران، گزینه‌ای خردمندانه‌تر، ارجمندتر، کم‌هزینه‌تر، از گفت‌وگو و رفرم نیست. مردم ایران نیز همانند سایر ملل جهان، و حتا حاکمان خودمان که حرف‌، بسیار برای گفتن دارند، حرفی برای گفتن دارند و صدایی هستند میان صداها؛ بنابراین لازم است که حاکمان، صدای مردم را بشنوند. به قولی "ما نیز مردمی هستیم!" و این کلام را در هر فرصتی چون تعویذی، در خانه و مدرسه، کوچه و خیابان، در تاکسی و صف نان، و... تکرار ‌کردند اما کمتر این صدا شنیده شد. خرداد ۸۸، دی ۹۶، آبان ۹۸ و پاییز ۱۴۰۱ نمونه‌های شاخصی از کنش‌گری‌های مدنی ایرانیان بود، که باخشونت درآمیخته گردید و صدای آنان شنیده نشد.

ما دیکتاتورهای کوچک!

صدای خاوران-آن روز با خود اندیشیدم که بسیاری از ما در زندگی روزمره به همین شکل عمل می‌کنیم یعنی هرجا که قدرت در اختیارمان است بدون توجه به نظر و خواست زیرمجموعه آن‌گونه که خود می‌پسندیم عمل می‌نماییم. پدر یا مادری که در خانواده اختیار تام دارد، دانش‌آموزی که نماینده کلاس است، آنکه در نانوایی به مردم نان می‌دهد، منشی پزشکی که نوبت‌دهی مراجعان را بر عهده دارد، مدیر دفتر یک مسئول، آنکه بلیط اتوبوس، قطار و هواپیما می‌فروشد، روستایی کم‌سوادی که مسئول توزیع اقلام موردنیاز مردم است و... در اغلب موارد طبق میل و سلیقه خود عمل کرده و نظر و خواست طرف‌های مقابل را کمتر موردتوجه قرار می‌دهند و جالب اینجاست که همه‌ی این افراد جایی که عملی خلاف خواست خود می‌بینند فریاد برمی‌آورند و اعتراض می‌کنند!

سرقت پول یا خلق پول

صدای خاوران-در تحلیل‌های مربوط به وجود تورم و کاهش ارزش ریال، از افزایش نقدینگی به‌عنوان یکی از عوامل اصلی نام‌برده می‌شود. افزایش نقدینگی نیز در سیستم پولی و بانکی کشور به چند روش صورت می‌گیرد که بدیهی‌ترین آن چاپ بی‌رویه پول است. امروزه با توجه به رواج پول الکترونیک، دیگر نماد پول، فقط سکه و اسکناس نیست. بلکه اعتباری است که توسط سیستم پولی و بانکی ایجاد می‌شود و با توجه به اهمیت نقش پول در اقتصاد، در همه کشورها چاپ پول منحصراً در اختیار بانک مرکزی است که از طریق آن و همچنین نرخ بهره‌ای که تنظیم آن را در اختیار دارد جریان نقدینگی، تورم و رشد اقتصادی را کنترل می‌کند. در کشور ما نیز مطابق بند الف ماده 3 قانون پولی و بانکی کشور امتیاز نشر پول در انحصار دولت است که این امتیاز با رعایت مقررات این قانون منحصراً به بانک مرکزی واگذار شده است. ولی با توجه به ماهیت عملیات بانکی بحث امروزه فقط انتشار پول کاغذی نیست بلکه موضوع خلق پول محقق شده و پول به دو نوع، پول بیرونی یا پول پرقدرت یعنی پولی که وفق قانون توسط بانک مرکزی منتشر و پول درونی یا پول سپرده‌ای که توسط مؤسسات مالی و اعتباری منتشر می‌شود، تقسیم گردیده است.

مذاکرات سازنده و رو به جلو

صدای خاوران-پس از پایان دور اول مذاکرات، دستگاه دیپلماسی کشورمان اعلام کرد که «در این‌ گفت‌وگوها که با وساطت عمان انجام شد، سیدعباس عراقچی، وزیر امورخارجه جمهوری‌اسلامی ایران و استیو ویتکاف، نماینده ویژه رئیس‌جمهور آمریکا در امور خاورمیانه در فضایی سازنده و مبتنی بر احترام متقابل مواضع دولت‌های متبوع خود راجع به موضوعات مرتبط با برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز ایران و رفع تحریم‌های غیرقانونی علیه ایران را از طریق وزیر امورخارجه عمان تبادل کردند. به نظر، به عنوان جلسه اول، جلسه سازنده‌ای بود و در یک محیط آرام و بسیار محترمانه انجام شد. هیچ زبان غیرمناسبی به کار گرفته نشد و طرفین تعهد خودشان را برای پیشبرد این گفت‌وگوها تا رسیدن به توافقی که مطلوب دو طرف باشد و از موضع برابر صورت بگیرد، نشان دادند.»

سال 1403؛ سالی سخت

صدای خاوران-نسبت به انتصابات اخیر هم، دولت به‌طور طبیعی با ما مشورت‌هایی داشت و معمولاً سعی کردیم به دولت کمک کنیم. بنده در اوایل دولت به دکتر پزشکیان عرض کردم؛ از شما توقع نداریم در انتصابات از افراد اصولگرا استفاده کنید و توقع به‌جا این است که از انسان‌های اصلاح‌طلب سالم و معتقد به جریان فکری خودتان استفاده کنید، زیرا تا زمانی که از جریان فکری خودتان استفاده نکنید، طبیعتاً ممکن است موفق نباشید. بنابراین، با انتصاب انسان‌هایی وارسته ، شایسته و دارای گرایش فکری اصلاح‌طلبی مخالفتی نمی‌کردم و حتی در این زمینه کمک هم کردم. به‌عنوان مثال، در خود منطقه ترشیز، سه فرماندار منصوب شده‌اند که از جریان فکری اصلاح‌طلب هستند و این موضوع نشان‌دهنده توجه به ظرفیت‌های موجود در این حوزه است.

اصلاح حکمرانی، راهبرد مناسب 1404

صدای خاوران-پیش‌بینی می‌شود، ما در عرصه بین‌المللی با یک نگاه واقع‏بینانه با علم به این‌که قواعد و مناسبات نظام بین‌الملل برآمده از قدرت‌های مؤثر است، به‌جای مقابله با این نظامات تا زمانی که نخواهیم توانست با تکیه‌بر قدرت ملی و بین‌المللی نقشی در تغییر این معادلات داشته باشیم، به نظر بنده به مصلحت کشور نیست که با این اقتصاد ضعیف در جبهه مقابله با این ضوابط بین‌المللی قرار گیریم چون حاصلی جز شکست و نابودی ندارد. بلکه چون سیاست، امری زمینی است و سیاستمدار و دولت‌ها متناسب با معادلات زمینی باید مصالح ملی خود را دنبال کنند، با استراتژی کاهش زیان به‌گونه‌ای با همین نظام ناعادلانه بین‌الملل تعامل مثبت و عزتمندانه داشته باشیم که از دامنه ضررهای وارده به کشور کاسته شود.

هشت روز هفته

1403؛ سال شگفتی‌های فراوان

صدای خاوران-با مرور رخدادهای امسال، به نظر می‌رسد، بیش از هرسال افزایش نگران‌کننده تنش‌ها بین تل‌آویو و تهران را شاهد بودیم به‌طوری‌که سطح تخاصم در منطقه پرالتهاب خاورمیانه بالا گرفت و در این میان از آنجاکه دلسوزان نظام بر ایجاد روابط سازنده با همه کشورها تأکید داشتند، با تدبیر مدعی شدند؛ روسیه نمی‌خواهد پیوند ایران با غرب و آمریکا عادی شود و البته هم‌زمان مایل نیست تنش‌های ما با غرب و آمریکا به جنگ بینجامد. لذا تا زمانی که درهای ایران به‌سوی غرب بسته باشد؛ روسیه و چین در این حوزه فعال‌اند اما وقتی پای منافعشان برسد، بعید نیست ایران را فدا کنند اما حاکمان باز هم به فکر قهر با غرب و افتادن در آغوش شرق بودند. با این‌حال سال 1403 سال شگفتی‌های فراوان بود. همان‌قدر که ماجرای سقوط بالگرد رئیس‌جمهور و شهادت او شوکه کننده بود، شروع پرحاشیه مجلس دوازدهم. در این میان با به صدا درآمدن زنگ انتخابات زودهنگام ریاست‌جمهوری، گویی جنگ انتخاباتی آغاز شده و در میان تنور مناقشات خارجی و تحریم و دردسرهای سیاست خارجی، تنش‌های داخلی، سقوط دستمزد و صعود مالیات، تداوم تلاش‌ها برای خالص‌سازی‌ها و... فشارخون مملکت را بالا برد. هرچند بیم آن می‌رفت که این قضیه کار کشور را به سکته برساند و حتی شاید ناگهان همه‌چیز پایان یابد اما روی کار آمدن دولت وفاق، جانی دوباره به پیکر بیمار ایران بخشید.

پزشکیان چه باید بکند؟

صدای خاوران-کارشکنی و سنگ اندازی‌های تندروها بر سر راه پزشکیان آنجا به اوج خود می‌رسد که در همین ابتدای کار، چوب لای چرخ دولت می‌گذارند و به دلایلی که اهل تدبیر و تأمل نیک می‌دانند، یکی از وزرا و یکی از معاونین کارآمد رییس‌جمهور را در بزنگاهی حساس از دورِ خدمت به مملکت خارج می‌کنند و اسم این کارشکنی خود را هم کمک به دولت می‌گذارند. و جالب‌تر اینکه تندروهای شناسنامه‌دار، به‌رغم اذعان صریح رئیس مجلس به تصمیم شورای عالی امنیت ملی با اذن و اجازه رهبری درباره توقف مصوبه حجاب و عفاف، بلافاصله طومار طرح حجاب را در صحن مجلس می‌گسترانند تا به این‌وسیله، به‌جای پرداختن به دغدغه‌های فراگیر اقتصادی و بهبود شرایط اجتماعی مردم، افکارعمومی را به مسائل حاشیه‌ای مشغول سازند و توجهات را از ناکارآمدی‌های گذشته خود منحرف سازند. رسانه ملی هم که حالا همگان می‌دانند مدیریت آن عملاً در دستان یکی از لیدرهای این جریان، یعنی برادر سعید جلیلی است، به پایگاهی برای تبلیغ سیاه‌بازی تندروها بدل شده است به‌طوری ‌که در برخی برنامه‌های مختلف این رسانه، با تدوین روایت‌های گزینشی، تلاش می‌شود تصویری ناکارآمد از قوه اجرایی و اجماعی مملکت ساخته شود. به‌عبارتی، رسانه‌ای که قرار بود دانشگاهی همگانی باشد، حالا به بلندگوی یک جریان خاص تنزل یافته و با مهندسی افکار، مأموریت خود را در بدبین‌سازی مردم نسبت به دولت و بحران‌ سازی پی‌درپی تعریف کرده است.

مردمی بودن، راز ماندگاری

صدای خاوران-آنچه خباز را به گونه‌ای برجسته از سایر همکاران و هم‌عصران خویش ممتاز کرده، همین خصوصیت است. او از ابتدای ورود به فعالیت‌های اجتماعی و سیاسی، خود را از مردم جدا نکرد، نه آنگاه که معلمی ساده در روستایی دورافتاده بود و نه آن هنگام که نماینده‌ی نام آشنا و برجسته‌ی مجلس شد و نه زمانی که نماینده عالی دولت و استاندار بود. خباز نشان داد که اگر شأن و منزلتی برای خود متصور است، در خدمتگزاری مردم است و لاغیر.