پرداختن به تمامی مسائل ورزشی کاشمر در این مقاله نمیگنجد و حکایت این داستان، مجالی فراتر میطلبد. اما در آخرین شماره نشریه آوایکاشمر در سال 1400 با اشاره مختصری به مدیریت ورزش شهر و بهطور اعم به آنچه مربوط به مدیریت فوتبال و فوتسال کاشمر است، میپردازیم.
ورزش کاشمر، سالهاست در مسیری قافلهای پر از اختلافات قومی و قبیلهای قرارگرفته که با پتانسیل حقیقی این منطقه همسویی و یا تناسبی ندارد. در دوران مدیریت “مهندس روشندل“، او بهخوبی با شرایط ویژه شهر آشنا بود، از دوستان و دلسوزان، در راستای پیشرفت ورزش بیشترین یاری و کمک را میگرفت و رقیبان و مخالفان را نیز مدیریت میکرد. با این حال ورزش این منطقه را میتوان به قافلهای تشبیه کرد که در میانه راه به علت اختلافات قومی و قبیلهای “که در این تفکر هرگز افراد به دنبال بهکارگیری شایستهها نیستند،” به بیراهه رفت و آنگاه که به بنبستهای فکری و عملی میرسید، پیکان تیز انتقادات خود را متوجه یکدیگر کرده و دستآخر با رفتن و آمدن افراد، این دور باطل همچنان تکرار میشود.
مدیریتهای اخیر
دوران مدیریت “محمد شایگان“ هم قابلتأمل است او میراثدار وضعیتی بود که برای ادامه راه احتیاج مبرمی به مهرههای تأثیرگذار داشت. برخلاف آنچه گفتهشده است، شایگان تلاش فراوانی برای اتحاد جامعه ورزشی داشت و اگر این مهم به شیوههای مدیریتی و تعامل بیشتر با سایر ارگانها منتهی میشد، هجمه بیدلیلی که بر وی وارد آمد، اتفاق نمیافتاد. دوران مدیریتی “رضا شهنازی“ را میتوان دوران گذر و حرکت بهسوی ثبات نامید. شهنازی با جذب نیرویهای متخصص و پرداختن به نیازهای سختافزاری و نرمافزاری که قاعدتاً محتاج زمان و صرف هزینه است، گام نخست را درست برداشته است. دوری از حذف و اضافههای احساسی و استفاده از تجربه پیشکسوتان و البته تعامل با مسئولین سیاسی و اجتماعی شهر، همان چیزی است که باید آن را حلقه مفقوده ورزش شهر در سالهای اخیر بدانیم.
ضلع شرقی استادیوم آزادی
طرح اقتصادی ضلع شرقی استادیوم آزادی که موافقان و مخالفان خاص خود را دارد، پروژهای است که برای رسیدن به نتیجه محتاج اتحاد و برنامهریزی دقیق است. این طرح که با مشکلات فراوانی روبرو شده است دو منظر متفاوت را پیش روی ورزش کاشمر میگذارد. در منظر نخست آنچه به ذهن میرسد؛ این است که درآمد حاصله از این پروژه، وضعیت بحرانی هیئت ورزشی را بهبود بخشیده و امکاناتی چون خوابگاه ورزشی و دفاتر هیئتهای گوناگون را در اختیار ورزشکاران خواهد گذاشت. دیدگاه و یا شرایط متقابلی در احداث این پروژه قابلتصور است؛ پیشبینیهای معمول در خصوص چگونگی ساخت آن و شیوه صحیح بهرهبرداری که مجدداً معضلات پروژههای گذشته در آن تکرار نشود و دستآخر منفعت آنکه صرفاً باید به ورزشکاران برسد، مورد انتظار است.
فوتبال قیمتی کاشمر
در باب چگونگی فوتبال و فوتسال کاشمر و ظرفیت بالای آن بسیار گفته و شنیده شده است. این رشته در کاشمر همچون مناطق و استانها و کشورهای دیگر، کانون توجه جمع کثیری از مردم قرار گرفته و به تعبیری دامنه آن از چمن و استادیوم و سالن ورزشی به خانهها کشیده شده و هرکسی از ظن خودیار آن شده و قاعدتاً هر فرد و شخصیتی تفسیر خاص خود را از آن ارائه میدهد. با این حال فوتبال (اعم از فوتبال و فوتسال) در کاشمر مشتاق و متقاضی فراوانی دارد. میانگین باشگاهها و تیمهای موجود در این شهر، نسبت به منطقه بیشتر بوده و بهتبع آن تعداد افرادی که قادرند این مقوله را مدیریت کنند نیز زیادتر هستند و میتوان گفت؛ بیش از پنج تیم مدیریتی در فوتبال کاشمر ـ که هریک ایده و برنامههای خاص خود را دارند ـ قابل تشکیل است.
مدیریتهای گذشته
مروری بر آنچه در مدیریت چند دوره گذشته فوتبال کاشمر اتفاق افتاده، نکاتی را به ما نشان میدهد؛ دبیران دورههای گذشته هیئت فوتبال کاشمر، از پیشکسوتان این رشته بودند و از اعتبار بالایی در فوتبال استان و حتی کشور برخوردار بوده و جدا از اینکه جملگی دغدغه پیشرفت فوتبال را داشتند، سلایق ویژهای را در این امر اعمال میکردند. سلایقی که گاهی در تعارض باشگاهها و فوتبالیستها قرار گرفته و این نکته ظریف همان چیزی است که هرگز موردتوجه نبوده و به اجماع صحیحی نرسیده است. مقولههایی چون کیفیت و کمیت، موضوع حمایتهای اقتصادی از باشگاههای فعال، تدوین قوانین موضوعه و تشکیل اتحادیههای گوناگون، نوسان بیدلیلی در هیئتهای گذشته به وجود آورده و این امر گاهی به بنبست فکری مدیران منتهی شده و دستآخر با جابجاییهای مکرر، صورتمسئله بهطورکلی پاک شده است.
وضعیت کنونی و افق آینده
بعد از استعفای “هادی پارسا“ که مورد اعتماد هیئت استان بود، سعید مسافر سکاندار فوتبال کاشمر شد. اگر با نگاهی منصفانه به عملکرد دوساله هیئت فوتبال کاشمر بنگریم، باید به نکات مثبت و منفی متعددی اشاره کنیم. حضور مسافر در رأس هیئت، ساختارشکنی بدیعی بود که مورد مخالفت عدهای قرار گرفت. فوتبال شهر برای تحول به یک رنسانس محتاج بود تا بتواند ضمن استفاده از پتانسیل منطقه در تعامل با جوانترین هیئت فوتبال استان، امتیازات لازم را برای فوتبال شهر جذب کند. وضعیت اقتصادی موجود، بسیاری از باشگاهداران را بیانگیزه کرده و به فروش سهمیههای استانی منجر شده است. از طرفی فوتبال و فوتسال شهر در ردههای پایه، محتاج نگاه ویژهای است و در بحث آموزش مربیان و حمایت از داوران، ضعفهایی وجود داشته و دارد.
با این حال نیروی جوانی و انگیزه مضاعف او، راه را برای کار بیشتر فراهم کرده است. اقبال مسئولین استان به فوتبال شهرستانها و بازدیدهای دورهای دبیر هیئت و مسئول کمیته فوتسال استان از وضعیت کاشمر، مقدمات کار را فراهم کرده و با شناخت نیروهای فعال و دلسوز، موانع گذشته از پیشرو برداشته خواهد شد و علیرغم مشکلات موجود اعم از کمبود امکانات و ویروس کرونا، آیندهای روشن برای انجام کارهای بزرگ قابل پیشبینی است.
معایب و مشکلات
یقیناً کار در فوتبال کاشمر آسان نبوده و هیچ مجموعهای عاری از عیب و ایراد نخواهد بود. اگر شفافسازی را بزرگترین حُسن هیئت حاضر بدانیم، باید از فقدان تقویم مسابقات و عدم تدوین برنامههای مکتوب که در اختیار صاحبان فوتبال و فوتسال قرار بگیرد و وضعیت نامناسب اقتصاد باشگاهها بهعنوان معایب یاد کنیم. تمام باشگاههای موجود در چه فوتبال و فوتسال، با مدیریت دلسوزان و عاشقانی داخل گود شدهاند که اغلب با هزینههای شخصی و بدون داشتن حامی مالی قوی، تنور فوتبال و فوتسال شهر را روشن نگه داشتهاند. هرچند کمکهای مالی مقطعی میتواند مرهمی زودگذر بر مصائب باشگاهداران باشد، اما ایجاد سازمان اقتصادی باشگاه که مقدمه آن تشکیل اتحادیه باشگاههاست، از ضروریات به نظر رسیده و باید در اولویت هیئت قرار بگیرد. مباحثی چون آموزش مربیان و حتی نظام دهی به باشگاهها نیز در هیچ دورهای جدی گرفته نشده و لازم است مورد مطالعه دقیق قرار گرفته و از مرحله حرف به مرحله عمل برسد.
داوران رکن دوم فوتبال
بعد از بازیکنان فوتبال، داوران دومین رکن این صنعت عظیم بوده و پرداختن به وضعیت آنان از واجبات است. خوشبختانه وضعیت داوران کاشمر به لحاظ توانایی، همچون فوتبال این شهر، در سطح قابل قبولی قرار داشته و پتانسیل قضاوت در بالاترین لیگهای ایران را دارند. با این حال هرگز آموزش داوران و دانشافزایی آنان و همچنین حمایت از آنان به نحو صحیحی انجام نشده و این موضوع، گاهی به خروج زودهنگام آنان از داوری منجر شده است. رکن دوم فوتبال میتواند با مدیریت صحیح، افتخارات بیشماری را برای فوتبال و فوتسال کاشمر به ارمغان بیاورد.
سخنی با پیشکسوتان
هرچند در طول سالهای گذشته وضعیت پیشکسوتان در پازل مدیریت ورزش شهر محلی از اعراب نداشته و بهسرعت به فراموشی سپرده شدهاند، اما حضور آنان هرگز قابلانکار نیست. بیشک موفقیت مدیران جوان در گروی حمایت از پیشکسوتان است. تجربه گرانبهای بزرگمردان فوتبال شهر، بیگمان میتواند چراغ راه خدمتگزاران باشد. فراموش نکنیم عکسالعمل مناسب پیشکسوتان اعم از انتقاد و پیشنهاد و راهنمایی و دوری از تفرقه، فوتبال شهر را یاری رسانده و به مسیر درست میبرد. این نکته مشهود است که خاک خوردههای این رشته، صاحبان اصلی فوتبال هستند و نسل امروزی به حضور مؤثر آنان احتیاج دارد. نکته آخر اینکه با حضور پیشکسوتان، سره از ناسره و دلسوز از مغرض و مدعی از خدمتگزار تشخیص داده شده و آنچه بعد از آن خواهد ماند اعتلای فوتبال و فوتسال شهر است.