فرونشست زمین در کاشمر به مرحلهای بحرانی رسیده است که نهتنها هویت فرهنگی و تاریخی این شهر را به خطر میاندازد، بلکه زیرساختها و منابع طبیعی آن را نیز در معرض نابودی قرار میدهد. با ظهور فروچالهها و شکافهای عمیق، این پدیده به یک چالش نگرانکننده تبدیل شده است که بهسرعت در حال گسترش است. کارشناسان بهوضوح هشدار میدهند: اگر این روند بیتوجهی به منابع طبیعی ادامه یابد، کاشمر به یکی از قربانیان بیمسؤولیتیهای انسانی تبدیل و عواقب آن بهسرعت نمایان خواهد شد.
میثم مجیدی، پژوهشگر منابع آبی، تأکید کرد: برای مقابله با گسترش فرونشستها و کاهش خطرات ناشی از آنها، ضروری است که اقداماتی جمعی صورت گیرد.
وی با نگرانی از وضعیت فعلی افزود: متأسفانه برخی از ساکنان روستاها به دلیل تهدیدات ناشی از فرونشست زمین، ناچار به ترک محل سکونت خود شدهاند.
وی توضیح داد: دشتهای منطقه ترشیز که در گذشته بهعنوان یکی از قطبهای کشاورزی استان شناخته میشدند، اکنون با بیلان منفی آب مواجه هستند. این وضعیت نتیجه برداشت بیرویه آب از منابع زیرزمینی است که بهمراتب بیشتر از میزان تغذیه آنها میباشد.
مجیدی وضعیت کنونی دشتهای فوق بحرانی ترشیز را نشاندهنده غفلت از ملاحظات محیطزیستی دانست و تصریح کرد: اگر بخواهیم برداشت آب را به سطح تغذیه برسانیم، طبیعت به زمانی بین ۵۰ تا ۷۰ هزار سال نیاز خواهد داشت تا خود را ترمیم کند.
این پژوهشگر آب به تعداد شکافهای موجود اشاره کرد و افزود: این وضعیت به حدی است که شمارش آنها ممکن نیست و نشاندهنده یک فاجعه زیستمحیطی است.
وی فرونشست زمین را نتیجه بیتوجهی به حفاظت از محیطزیست در طول سالها دانست و خاطرنشان کرد: این پدیده بهیکباره به وجود نیامده و ناشی از سالها غفلت و بیتوجهی به مسائل زیستمحیطی است.
مجیدی افزود: فرونشست زمین با سرعت چهار میلیمتر بهعنوان شرایط بحرانی شناخته میشود، اما در برخی دشتهای استان، این میزان به ۷۰ تا ۸۵ برابر شرایط بحرانی میرسد.
وی این وضعیت را ناشی از انتخاب نادرست در چیدمان توسعهای منطقه دانست که با واقعیتهای بومشناختی و توان اکولوژیکی خراسان تناسب ندارد.