اگرچه زيبايي‌هاي طبيعت و کوه‌هاي منطقه کاشمر، کوهسرخ و خليل‌آباد، سحرانگيز است و افراد را به‌ويژه در فصل زمستان و بهار جذب زيبايي خود مي‌کند، اما گاهي همين جذابيت‌ها، مايه دردسر و مشکلاتي براي کوهنوردان مي‌شود و در مواقعي هم به قيمت زندگي آنها تمام مي‌گردد.
همين چند ماه قبل فردي 56 ساله با 30 سال سابقه کوهنوردي و صعود به تمام قلل مرتفع ايران، در کمر گنج ـ ارتفاعات شمالي شهرستان کاشمر ـ گرفتار حادثه شد و جان خود را از دست داد.
هرچند بر اساس آنچه اعلام مي‌شود؛ در مناطق مختلف کوهستاني منطقه نيز سالانه چندين نفر دچار حوادث مختلف مي‌شوند خطرات اين ورزش زماني است که عده‌اي بدون کسب آموزش‌هاي مربوط به‌مواجهه با حوادث در کوه و بدون کسب تجربه و لوازم مناسب قدم در راهي مي‌گذارند که هرلحظه خطر سقوط و سُر خوردن آنها وجود دارد.
مسئولان امداد و نجات کاشمر مي‌گويند؛ هر روز چندين نفر کوهنورد حرفه‌اي، نيمه‌حرفه‌اي و علاقه‌مندان به کوه، به ارتفاعات مختلف منطقه صعود مي‌کنند و متعاقب آن نيز چندين حادثه در کوهستان به سازمان امداد و نجات جمعيت هلال‌احمر گزارش مي‌شود که نيازمند امداد و کمک‌رساني هستند اما با اين وجود بسياري از آنها بازهم نسبت به فراگيري آموزش‌هاي لازم بي‌تفاوتند و به‌راحتي از کنار آن مي‌گذرند.
رئيس جمعيت هلال‌احمر کاشمر در همين خصوص گفت: قسمت شمالي شهرستان کاشمر به لحاظ جغرافيايي داراي ارتفاعاتي است که از نظر چشم‌اندازهاي طبيعي و کوهنوردي، جاذبه‌هاي بسيار خوبي دارد.
احمد رضاپور با بيان اين‌که جاذبه‌هاي طبيعي به‌خصوص آبگرم خليل‌آباد و کوهسرخ موجب شده تا در سال‌هاي اخير شاهد افزايش چشم‌گير کوهنوردان و طبيعت گردان باشيم، افزود: اين افزايش حضور در مناطق کوهستاني، همواره يکسري اتفاقات و حوادثي از جمله سقوط و مفقود شدن را به دنبال دارد.
وي اظهار کرد: متأسفانه طي سه سال اخير در کاشمر، کوهسرخ و خليل‌آباد بالغ‌بر 50 مورد حادثه کوهستان داشته‌ايم، همچنين از هشت مورد حادثه‌اي که از ابتداي امسال به وقوع پيوسته سه مورد آن منجر به فوت شده است.
رئيس جمعيت هلال‌احمر کاشمر با اشاره به اين‌که طي دو سال اخير شش مورد فوتي در مناطق کوهستاني داشته‌ايم، بيان کرد: هرچند در سال گذشته سه مورد فوتي داشتيم اما امسال طي هشت ماه سه مورد فوتي در کوهستان اتفاق افتاده است.
وي عنوان کرد: انتظار مي‌رود با توجه به بارش باران و برف در فصل زمستان، ميزان حوادث افزايش يابد که مي‌طلبد در اين خصوص کوهنوردان نکات ايمني را رعايت کنند.
رضاپور بيان کرد: عليرغم اين‌که پارسال با مسئولان هيئت‌هاي کوهنوردي کاشمر و خليل‌آباد جلساتي داشتيم و مقرر شد فراگيري آموزش‌هاي لازم جدي‌تر گرفته شود اما در نهايت فقط دو دوره آموزشي با حضور 50 نفر توانستيم برگزار کنيم که اين آمار بسيار پائين است.
رضاپور بيشترين آسيبي که به کوهنوردان و کوه‌پيمايان وارد مي‌شود را به دليل عدم فراگيري آموزش‌هاي لازم عنوان کرد و گفت: بسياري از آنها حتي با نحوه گام برداري آشنا نيستند و اين موجب مي‌شود در درازمدت دچار آسيب‌هاي جدي شوند.
وي ادامه داد: چون تجهيزات کوهنوردي بسيار گران‌قيمت هستند اگر کوهنوردان تجهيزاتي هم همراه دارند از استانداردهاي لازم برخوردار نيست و مهم‌تر اين‌که شناخت لازم براي تهيه تجهيزات موردنياز خود را ندارند.
رئيس جمعيت هلال‌احمر کاشمر با اظهار نگراني از اين‌که بسياري از کوهنوردان حتي کيف کمک‌هاي اوليه را هنگام رفتن به ارتفاعات همراه ندارند، افزود: اغلب آنها آموزش‌هاي لازم را براي استفاده از امکانات پيمايشي مانند جي‌پي‌اس فرا نگرفته‌اند و اغلب مفقودي‌هايي که در کوهستان داريم به اين دليل است.
رضاپور ادامه داد: متأسفانه کوهنوردان، به هشدارهايي که حتي از سوي هواشناسي داده مي‌شود توجهي ندارند که اين موجب شده دچار مفقودي و يا حادثه شوند.
رئيس جمعيت هلال‌احمر کاشمر همچنين از بروز حوادثي در ميان بانوان خبر داد و گفت: با توجه به اين‌که خانم‌ها بيشتر احتياط مي‌کنند به همين خاطر حدود 5 درصد مصدومان را خانم‌ها تشکيل مي‌دهند.
وي اظهار کرد: به‌رغم اين‌که مخاطرات بسياري در منطقه داريم اما کمتر توجهي به آنها مي‌شود، حتي در کلاس‌هاي آموزشي که برگزار مي‌شود شناخت خوبي از مخاطرات وجود ندارد.
رضاپور همچنين به وضعيت تجهيزات جمعيت هلال‌احمر کاشمر اشاره کرد و گفت: هرچند بر اساس قوانين مديريت بحران جمعيت هلال‌احمر با همکاري فدراسيون کوهنوردي موظف شده پاسخگوي حوادث کوهستان باشد، اما تجهيزات موردنياز کوهستان آن‌گونه که بايد تکميل نيست تا پاسخگوي نياز همه حوادث باشد.
وي تصريح کرد: به‌جز تهيه امکانات و تجهيزات، پشتيباني تيم‌هاي کوهستان هم هزينه‌هاي بسياري دارند، نيرويي که وارد کوهستان مي‌شود از نظر تغذيه و امکانات فردي حتماً بايد حمايت و پشتيباني شود.
رضاپور در همين رابطه از خيرين شهرستان به‌خصوص حوزه سلامت درخواست نمود؛ براي تأمين تجهيزات موردنياز کوهستان کمک کنند.
او در ادامه راه‌اندازي پايگاه کوهستان را در منطقه کوهسرخ بسيار حائز اهميت دانست و گفت: با توجه به افزايش حوادث کوهستان تاکنون چندين بار در اين خصوص با استان مکاتبه داشته‌ايم که اميدواريم بتوانيم در اين حوزه پايگاه امداد و نجات کوهستان داشته باشيم.
وي همچنين در خصوص لزوم داشتن بالگرد هوايي در منطقه افزود: در حال حاضر بالگردهاي جمعيت هلال‌احمر فقط در مرکز استان مستقر هستند و در مواقع ضروري پس از طي فرآيند قانوني که زمان‌بر هم هست، پرواز مي‌کنند.
رئيس جمعيت هلال‌احمر کاشمر در ادامه رعايت قانون ساعت 14 را از سوي کوهنوردان بسيار حائز اهميت دانست و گفت: با توجه به شروع فصل زمستان از کوهنوردان درخواست مي‌شود؛ قبل از ساعت 14 حتي اگر موفق به صعود نشده باشند، برگشت کنند.
وي از همه طبيعت‌گردان و کوهنوردان خواست؛ قبل از هرگونه تغييري در مسير خود ابتدا اطلاعات لازم را به مراجع ذيصلاح اعلام کنند و ضمن همراه داشتن تجهيزات لازم به هشدارهاي هواشناسي قبل از ورود به کوهستان توجه کنند.
80 درصد گروه‌هاي کوهنوردي بيمه نيستند
به‌رغم اين‌که در حال حاضر سه باشگاه و شش گروه کوهنوردي در قالب هزار و 800 تا دو هزار نفر در شهرستان فعال هستند اما متأسفانه اکثر آنها بيمه نيستند.
دبير هيئت کوهنوردي کاشمر در همين خصوص گفت: هرچند باشگاه‌هاي کوهنوردي داراي مجوز هستند اما گروه‌ها هنوز ساماندهي نشده و فاقد مجوزند که مي‌طلبد اعضاء مشخص و اقدامات لازم در اين خصوص صورت گيرد.
حسين قاسم‌نژاد از جمله مشکلات و معضلات موجود را بيمه نبودن کوهنوردان دانست و افزود: بالغ بر 80 درصد کساني که کوهنوردي مي‌کنند و وارد کوهستان مي‌شوند بيمه نيستند.
وي همچنين افزود: به دليل عدم فراگيري آموزش‌هاي لازم از سوي کوهنوردان بعضاً شاهد حوادث ناگواري در کوهستان هستيم، به‌طوري‌که اگر کوهنوردان با احياي قلبي آشنا بودند چند هفته قبل يکي از کوهنوردان جان خود را در کوهستان از دست نمي‌داد.
دبير هيئت کوهنوردي کاشمر که 35 سال است کوهنوردي مي‌کند، با توجه به وضعيت جغرافيايي و کوهستاني بودن منطقه ترشيز استقرار بالگرد را ضروري دانست و گفت: در صورت بروز اتفاقي در منطقه و نياز به حضور بالگرد بعضاً چندين ساعت زمان مي‌برد تا از مرکز استان به منطقه برسد.
وي در ادامه با بيان اين‌که به‌زودي کارگروه کوهنوردي بانوان تشکيل و شناسنامه‌دار خواهند شد، گفت: حدود 30 درصد کوهنوردان را بانوان تشکيل مي‌دهند که در بين همان‌ها هم شاهد حوادث ناگواري از جمله شکستگي هستيم.
قاسم نژاد با اظهار تأسف از اين‌که 20 درصد کساني که به کوه مي‌روند هيچ‌گونه اطلاع به هلال‌احمر يا هيئت کوهنوردي نمي‌دهند، افزود: به جزء اين افراد گروه‌هاي کوهنوردي غيربومي هستند که براي صعود به ارتفاعات بدون هماهنگي با ما به منطقه مي‌آيند و برخي مواقع به دليل عدم آشنايي با منطقه گم مي‌شوند.
حوادث در کوهستان اگرچه اجتناب‌ناپذير است، اما قابل‌پيشگيري مي‌باشد، به عبارت بهتر گام نخست در اين امر آموزش و بهره‌گيري از تجهيزات مناسب است. به هر حال لزوم آموزش صحيح به دوستداران کوه و طبيعت کوهستان و به‌ويژه بانوان براي جلوگيري از وقوع حوادث دل‌خراش و جبران‌ناپذير، سخت احساس مي‌شود. همان‌طور که پيشتر تأکيد شد حوادث در محيط کوهستان، غيرقابل کنترل است و نتيجه بي‌رحمي طبيعت در مواجهه با بيتجربگي، نداشتن آموزش و سهل‌انگاري ما مرگي دردناک در پس صخره‌هاي سرد و سخت مي‌شود.
