امروزه بسیاری از والدین سعی دارند بدون این‌که از کیفیت مدارس خاص اطلاعی داشته باشند، فرزند خود را تنها در مدارس غیرانتفاعی و خاص هرچند با شهریه‌هایی لاکچری ثبت‌نام کنند، البته در برخی از موارد علت اصلی این کار چشم و هم‌چشمی و یا کیفیت نامناسب مدارس دولتی است.
خانواده‌هایی که از تمکن مالی بالایی برخوردارند به‌راحتی مدارس غیردولتی را انتخاب می‌کنند اما هزینه چند میلیون تومانی مدارس غیردولتی برای برخی آن‌قدر سنگین است که این انتخاب به‌سادگی انجام نمی‌گیرد و این موجب شده والدین پرونده دانش‌آموز خود را از مدرسه‌ای به مدرسه دیگر ببرند، هرچند در هر مدرسه دولتی هم به خاطر شرایط خاصی که وجود دارد، عده‌ای نمی‌توانند ثبت‌نام کنند.
در همین خصوص نشریه آوای‌کاشمر با توجه به درخواست‌های شهروندان در صدد برآمد تا در میزگردی تخصصی با حضور مدیران و کارشناس آموزش‌وپرورش به موضوع “عدالت آموزشی” و “اختلاف کیفیت آموزش” و “سطح کیفی فعالیت معلمان” در مدارس دولتی در مقایسه با مدارس خاص و غیرانتفاعی بپردازد، چکیده‌ای از مطالب این نشست پیش‌روی شماست که با هم می‌خوانیم.
مدارس دولتی حتی با مصوبه انجمن هم نمی‌توانند وجهی دریافت کنند
در همین خصوص یک کارشناس مسائل آموزشی معتقد است؛ در تمام این سال‌ها هر وزیر آموزش‌وپرورشی در جلسه گرفتن رأی اعتماد از مجلس شورای‌اسلامی، موضوع برقراری عدالت آموزشی را مطرح نموده اما به‌رغم تمامی این شعارها، هنوز عدالت آموزشی به خوبی محقق نشده است.
حسین نجاتیان گفت: در کنکور امسال مدارس عادی شهرستان نتوانستند هم پای مدارس خاصِ دولتی و غیردولتی رقابت کنند و این موضوع حتی به یکی از بحث‌های جدی مجلس شورای اسلامی تبدیل شد، مضاف بر این‌که با وجود مدارس مختلف بسیاری از جمله سمپاد، نمونه دولتی، شاهد و… چگونه می‌توان برای مردم، عدالت آموزشی را توجیه کرد؟
وی اظهار داشت: اگر قرار باشد فرهنگیان، سپاه، شاهد، و… هرکدام برای خود مدارس خاصی داشته باشند، این نوعی فاصله گرفتن از شعار عدالت آموزشی محسوب می‌شود.
این کارشناس مسائل آموزشی توسعه مدارس فرهنگ که دولتی هستند و اداره آن‌ها به سبک مدارس غیرانتفاعی را یک تخلف قانونی دانست به ویژه آن که مدارس فرهنگ در بیرون از جامعه به حیثیت فرهنگیان لطمه وارد می‌کند.
وی گفت: مدارس دولتی حتی با مصوبه انجمن هم نمی‌توانند هیچ وجهی دریافت کنند و اگر موردی مشاهده شود، تخلف قانونی است.
نجاتیان وجود برخی تبعیض‌ها در سطح کلان نظام آموزشی را مشهود دانست و بیان کرد: به‌رغم تلاش‌های صورت گرفته، نتوانسته‌ایم تبعیض‌ها را در آموزش‌وپرورش به حداقل برسانیم.
وی با بیان این‌که انتخاب دبیران در آموزش متوسطه دو، با اولویت مدارس خاص دارد صورت می‌گیرد و مدارس عادی با توجه به کمبود نیروی انسانی دچار مشکلاتی شده‌اند، عنوان کرد: متأسفانه افرادی که توانایی مالی ضعیف‌تری دارند نمی‌توانند فرزندان خود را در مدارس خاص ثبت‌نام کنند.
وی گفت: هرچند بر اساس دستورالعمل‌ها مدیران شاهد، نمونه و سمپاد و… هرکدام می‌توانند به دنبال بهترین دبیران بروند، اما دیگر مدارس حاشیه از داشتن چنین دبیرانی محروم می‌شوند، از سویی با کمبود نیروی انسانی هم مواجهیم.
نجاتیان افزود: اکنون دبیرانی داریم که ساعتی چندین هزار تومان از برپایی کلاس‌های خصوصی و مؤسسات درآمد دارند ولی دبیر دیگری چون ضعیف‌تر است و کلاس خصوصی برگزار نمی‌کند و عملاً برای برگزاری کلاس‌های تقویتی به مدارس ضعیف‌تر فرستاده می‌شود.
نباید معلمان با کارایی پائین به مدارس پائین‌شهر فرستاده شوند
در همین خصوص سردبیر نشریه آوای‌کاشمر یکی از دغدغه‌های والدین را ورود دانش‌آموزان به مدارس خاص دانست و گفت: این موضوع باید مشخص شود که وجود برخی مدارس خاص شهرستان همانند فرهنگ جنبه قانونی دارد و این‌که در مدارسی همانند نمونه دولتی بر اساس انتظار به دانش‌آموزان آموزش داده می‌شود.
علیرضا افتخاری افزود: اگر قرار باشد تمامی مدارس خاص، دانش‌آموزان نخبه را به سمت خود جذب کند، سهم مدارس دولتی چه می‌شود و به این روش دیگر در مدارس معمولی دولتی، رقابتی سازنده برقرار نخواهد شد.
وی عنوان کرد: هرچند برای ورود به مدارس نمونه دولتی، امتیازبندی صورت می‌گیرد اما متأسفانه در این امتیازبندی رتبه‌های علمی کنار گذاشته شده و ابتدا باید رتبه‌های دیگر دانش‌آموز بالا باشد که این جای نقد دارد.
سردبیر نشریه آوای‌کاشمر با بیان این‌که برخی مواقع خانوادهها از شغل‌های دوم فرهنگیان مانند فعالیت در بنگاه معاملاتی که بعضاً کیفیت آموزش را کاهش داده نالان هستند، گفت: کارایی پائین برخی معلمان موجب شده والدین در ثبت‌نام فرزند خود در کلاس‌های خصوصی برخی معلمان صف بکشند.
وی گفت: بعضاً در مدارس پائین‌شهر، دانش‌آموزان نخبه‌ای هستند که به خاطر وجود برخی معلمان با سطح پائینتر، نتوانسته‌اند موفق باشند.
افتخاری با اعلام این‌که به دلیل بازنشستگی آمار دبیران مطرح شهر روزبه‌روز کمتر می‌شود، افزود: آموزش‌وپرورش باید در این خصوص تدابیر لازم را اتخاذ کند.
از طرفداران جدی حذف مدارس فرهنگ هستم
مدیر آموزش‌وپرورش کاشمر گفت: به‌رغم این‌که داعیه دولت‌مردان و وزارت آموزش‌وپرورش این بوده که بتواند در زمینه عدالت آموزشی گام بردارد، اما تمامی به این موضوع اذعان دارند که در شرایط فعلی عدالت آموزشی به معنای کامل اتفاق نیفتاده است.
علی طاهریان عنوان کرد: هرچند برای حذف کنکور و دلالان بازار سیاهِ کانون‌های علمی آزاد، حذف و یا کم کردن مدارس خاص گام‌هایی برداشته شده اما موفقیت‌آمیز نبوده است.
وی گفت: چاره‌اندیشی در مورد برخی از مسائل به همت آموزش‌وپرورش بر می‌گردد اما در این خصوص خود سازمان به‌تنهایی تصمیمگیر نیست و نمی‌تواند گام بردارد، به طوری که برای حذف بازار سیاهی که در کانون‌های خاص علمی وجود دارد و مؤسسات علمی که در زمینه به‌اصطلاح تقویت بنیه علمی دانش‌آموزان و کنکور کار می‌کنند، باید اراده عمومی‌تری باشد.
مدیر آموزش‌وپرورش کاشمر با بیان این‌که در راستای احقاق عدالت آموزشی شهرستان کاشمر طرح حامی اجرا گردید، بیان کرد: بر اساس آن مدارس ضعیف و حاشیه شهر معرفی و مدارس برخوردار و خاص احصاء گردیدند تا با ایجاد رابطه بین این مدارس در زمینه مساعدت مالی، آموزشی و علمی به مدارس غیر برخوردار کمک بیشتری شود.
وی با تأکید بر این‌که مدارس غیربرخوردار در اولویت قرار دارند، افزود: مدارسی که در مناطق کم برخوردار بوده و از سویی اولیای ضعیفی هم داشتند در توزیع اعتبارات، سرانه و اعتبارات تجهیزاتی و تعمیراتی به‌طور ویژه دیده شدند.
طاهریان با بیان این‌که برای دانش‌آموزان کنکوری و دانش‌آموزان مقطع سوم روستایی و حاشیه شهر در همان ابتدای سال از محل منابع داخلی کمک شده است، بیان کرد: تاکنون برای دانش‌آموزان مناطق غیر برخوردار و حاشیه شهر کلاس‌های مختلفی برگزار شده است.
وی در ادامه با تأکید بر این‌که به هیچ عنوان موافق ایجاد مدارس خاص به‌گونه‌ای که اکنون هستند، نیستم و حتی امسال بنا بر حذف مدارس فرهنگ را داشتیم، اظهار کرد: خود من از طرفداران جدی حذف مدارس فرهنگ هستم چون معتقدم این مدارس حتی می‌تواند برای ما آسیب‌هایی را در پی داشته باشد، اما به دلیل اعتراضات فرهنگیان که چرا نهادهای دیگری مدارس داشته باشند با این موضوع مخالفت شد.
مدیر آموزش‌وپرورش کاشمر گفت: اگر فرهنگیان، سپاه، شاهد، و… هرکدام برای خود مدارس خاصی داشته باشند از عدالت آموزشی فاصله می‌گیریم.
وی افزود: با وجود درخواست‌های بسیار مبنی بر دایر نمودن مقطع دوم متوسطه فرهنگ اما چون به دنبال توسعه نبودیم این اقدام انجام نشد، در واقع نه‌تنها مدارس فرهنگ را توسعه نمی‌دهیم بلکه اگر بتوانیم جهت حذف این مدارس اقدام خواهیم نمود.
مدیر آموزش‌وپرورش کاشمر با تأکید بر این‌که در آموزش‌وپرورش هیچ امتیازی برای مدارس فرهنگ قائل نیستیم و کمک‌هایی که می‌شود از سوی خود افراد و دغدغه‌مندان آموزش است، افزود: کسانی که دغدغه و توانایی بیشتری دارند حاضرند برای پذیرش فرزندشان در این مدرسه کمک‌هایی داشته باشند و این مشارکت‌هاست که موجب رونق بیشتر مدرسه شده وگرنه آموزش‌وپرورش هیچ‌گونه امتیازی برای آن‌ها قائل نیست.
طاهریان با بیان این‌که برای گرفتن وجه از والدین توسط مدارس مختلف به‌خصوص فرهنگ هیچ‌گونه مصوبه‌ای نداشتیم و نامه‌ای داده نشده و توصیه‌ای صورت نگرفته است، بیان کرد: چون فرزندانِ فرهنگیان، در مدارس فرهنگ هستند شهرت این مدارس از آنچه هست، بیشتر شده است.
وی گفت: به دلیل مراجعات بسیار به مدارس فرهنگ، مجبور شدیم ثبت‌نام در این مدرسه از طریق سامانه انجام شود درصورتی‌که خلاف است.
وی ثبت‌نام مدارس فرهنگ را بزرگ‌ترین چالش در کاشمر دانست و گفت: به مردم این اعتماد را میدهیم که هیچ تفاوتی بین مدارس فرهنگ با مدارس دولتی عادی نیست و همان دبیری که در مدرسه فرهنگ تدریس می‌کند در مدارس عادی کم برخوردار هم تدریس دارد.
او با بیان این‌که آموزش‌وپرورش هیچ‌گونه دخالتی در انتخاب گزینشی دبیران برای مدارس مختلف ندارد و هیچ‌گونه اجباری مبنی بر این‌که دبیر خوب ابتدا به مدرسه فرهنگ و سپس به دیگر مدارس برود نیست، بیان کرد: در مدارس تیزهوشان و شاهد چون وجه بسیار اندکی می‌گیرند ممکن است دبیر خاصی به آن‌ها بدهند.
وی با اشاره به این‌که از وضعیت مدارس سمپاد و نمونه به نسبت مدارس هم‌طراز خودشان بسیار راضی هستم، عنوان کرد: امسال در مدرسه آزادی که در پائین‌شهر قرار دارد رتبه کمتر از دو هزار داشتیم.
سطح مدارس عادی بالاتر از مدارس غیرانتفاعی
معاونت مقطع متوسطه آموزش‌وپرورش کاشمر با بیان این‌که حدود 1500 معلم در متوسطه یک و دو و مقطع ابتدایی داریم که هر کدامشان در هفته با صد دانش‌آموز در ارتباط هستند، گفت: بدون شک اگر معلم خیالش از فرزند خودش راحت نباشد رفتار هر معلم در روز70 تا80 خانواده را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
عزت‌الله طاهریان با بیان این‌که اگر قرار باشد معلم خدمت بهتری در کلاس داشته باشد باید امکانات و خدمت بیشتری به آن‌ها ارائه دهیم و این تبعیض نیست، افزود: بر اساس اسناد بالادستی معلم، هر مدرسه‌ای را خواسته باشد می‌تواند برای فرزند خود انتخاب کند، بدون شک اگر دغدغه‌های معلمان را کمتر کنیم خواهیم توانست عدالت آموزشی را بیشتر برقرار کنیم.
وی با اعلام این‌که اگر فقط برای مدرسه به فرزندان معلمان نگاه خاصی صورت می‌گیرد نه‌تنها تبعیض نیست بلکه خدمتی به دیگر دانش‌آموزان است، بیان کرد: معلمانی که امتیاز بالاتری دارند اغلب می‌خواهند دانش‌آموزانی با فرهنگی غنی‌‌تر و سطح علمی بالاتری داشته باشند به همین خاطر ابتدا خودشان به سمت مدارس خاص و سپس دیگر مدارس می‌روند.
او با اشاره به این‌که اگر خدمات بهتری در مدارس فرهنگ دیده می‌شود به خاطر حضور مؤثر مالی والدین است، عنوان کرد: برخی والدین فقط برای این‌که فرزندشان در محیط مدرسه فرهنگ باشد حاضر به هرگونه کمک به آن مدرسه هستند که با رضایت خودشان صورت می‌گیرد.
وی با بیان این‌که در راستای رعایت عدالت آموزشی60 درصد پذیرش مدرسه نمونه روستائیان و40 درصد دانش‌آموزان شهری هستند، گفت: به‌رغم این‌که وضعیت مدارس نمونه تا آذرماه ماه پارسال ضعیف بود، اما از آن به بعد هرچند نسبت به قبل هنوز ضعیف بودند، اما نسبت به مهر بهتر شدند.
طاهریان با اعلام این‌که بر اساس اسناد بالادستی، مدارس خاص می‌توانند معلمان خود را انتخاب کنند ولی معلمان فقط نیمی از ساعات تدریسشان را می‌توانند در این‌گونه مدارس باشند؛ افزود: دبیر نمی‌تواند تمام ساعات تدریس خود را در مدارس خاص باشد و باید در مدارس عادی هم تدریس داشته باشد.
وی با بیان این‌که به سمتی حرکت کرده‌ایم که به دانش‌آموزان تمامی مدارس توجه شود، عنوان کرد: مدارس عادی نه‌تنها هم‌سطح مدارس غیرانتفاعی، بلکه در بعضی موارد بالاتر هم هستند.
معاونت مقطع متوسطه آموزش‌وپرورش کاشمر با اعلام این‌که امکان دارد مدارس حاشیه شهر با مشکل معلم مواجه شوند لذا با اضافه تدریس و یا حق‌التدریس به معلمان خوب این مشکل رفع می‌شود، هرچند اکنون در تمامی رشته‌ها با کمبود نیروی معلم مرد مواجه هستیم.
وی با اشاره به این‌که حدود 5 مدرسه لازم توجه در حاشیه شهر داریم، عنوان کرد: از دو سال قبل در کنار نیروهایی که شاید امتیازشان کم بوده و به مدارس حاشیه شهر رفتند نیروهای امتیاز بالا را هم فرستادیم.
طاهریان با بیان این‌که در وضعیت موجود، مدارس بالاشهر و پائین‌شهر نداریم، گفت: بعضاً معدل دانش‌آموزان پائین‌شهر و بالا شهر یکی و حتی بهتر است.
