مدتی است دولت به دنبال مدیریت مصرف بنزین بهعنوان یکی از حاملهای انرژی است که حتماً اغلب شهروندان محترم از چندوچون آن آگاه هستند. با طرح این سؤال که چرا فقط بنزین؟ سهم ملت از سایر منابع کو؟! در نظر است از منظر دیگری هم به این قضیه نگاه کنیم و انتظار داریم مسئولان مربوطه بهخصوص نمایندگان مجلس شورایاسلامی آنها را نیز مدنظر داشته باشند.
اما اصل طرح چیست و قرار است چگونه اجرا شود؟
بر ملا شدن این طرح با انتشار یک نامه خیلی محرمانه در فضاهای مجازی و رسانهای آغاز شد. کاری که گویا به یک تاکتیک برای برخی از عوامل قدرت در ایران تبدیل شده و متاسفانه هیچکس هم تاکنون به خاطر انتشار آنها بازخواست نشده است. نمونه بارز آن انتشار فایل صوتی ظریف و یا انتشار دلایل ردصلاحیت علی لاریجانی توسط شوراینگهبان بود! که حاکی از عوامل نفوذی در بالاترین نهادهای حکومتی است! ادعایی که زمان ترور سردار سلیمانی و شهید فخریزاده نیز مطرح شد و حتماً مورد توجه مسئولان ذیربط قرار گرفته است و اگر برای پیشگیری از آن تدبیری اندیشیده نشود، میتواند چالشهای امنیتی برای کشور به دنبال داشته باشد. به قول معروف، نه به آن شوری شور که در آبان ۹۸ رئیسجمهور مملکت خودش بعد از اجرای گرانی بنزین مطلع میشود و نه به این بینمکی که مهر محرمانه تصمیمات ستاد هماهنگی اقتصادی دولت خشک نشده همه عالم از آن باخبر هستند! مگر اینکه واقعاً یک تاکتیک باشد!!
اما نامه چه بود؟
در این نامه که توسط محسن رضایی معاون اقتصادی ریاستجمهوری ابلاغ شده بود، آمده است: تصمیمات جلسه بیست و سوم ستاد هماهنگی اقتصادی دولت مورخ 23/8/1400 که به تأیید رئیس محترم جمهوری اسلامی ایران رسیده است، به شرح ذیل برای اجرا ابلاغ میشود:
مقرر شد طرح «باز توزیع یارانه بنزین از طریق ارائه سهمیه بنزین به افراد بهجای خودروها» به شرح پیوست بهطور آزمایشی در جزیره قشم/کیش اجرا و هیئتوزیران بر اساس نتایج حاصل از اجرای آزمایشی طرح در خصوص تعمیم آن به کل کشور تصمیمگیری کند. همچنین لازم است دستگاههای ذیربط، زیرساختهای لازم سختافزای و نرمافزاری برای تعمیم طرح به کل کشور را در مدت اجرای آزمایشی آن ایجاد کنند.
بعداً در تشریح جزئیات این طرح عنوان شد که بهجای واریز سهمیه بنزین به کارتهای سوخت، به هر کد ملی ۱۵ لیتر بنزین اختصاص خواهد یافت و بهحساب خانوار منظور خواهد شد و سامانهای هم برای مبادله آن طراحی خواهد شد! مسئله مهم اینجاست وقتی سهمیه بنزین را به کد ملیها اختصاص دهند دیگر درآمدی از محل حاملهای انرژی به دولت نمیرسد تا آن را بین دهکهای پایین توزیع کند آنوقت تکلیف یارانه چه میشود؟ مگر آنکه مجدد حاملهای انرژی را گران کنند! اما دولت بهشدت تأکید دارد حاملهای انرژی را گران نخواهد کرد!! ولی کو گوش شنوا؟! مگر مردم باور میکنند؟ فکر کنم به غیر از خود نگارنده که همیشه چوب خوشباوری و اعتماد خود را خورده، هیچکدام از شهروندان محترم آن را باور نداشته باشند. البته فرقی هم نمیکند میخواهید باور کنید باور کنید، نمیخواهید باور کنید مدیون دولت و مجلس انقلابی خواهید شد!
چنین به نظر میرسد که اصل این طرح بسیار عالی است و میتواند گامی در جهت اجرای عدالت باشد ولی چند سؤال از مدافعان طرح که بهجای پرداختن به ادله علمی، فوراً سنگ محرومان را به سینه میزنند و چنین وانمود میکنند که گویا منابع کشور توسط یک پراید سوار که با مسافرکشی خانوادهاش را اداره میکند در حال غارت است، وجود دارد. مگر همه ملت قرار است ماشین داشته باشند تا از منافع آن بهرهمند شوند؟ مگر سایر کسانی که ماشین ندارند، از ناوگانهای عمومی حملونقل و یارانه پنهان آن بهرهمند نمیشوند؟ میدانید گران شدن بنزین چه به سر مردم خواهد آورد؟ شما فکر میکنید اعتراض مردم در آبان ۹۸ فقط به خاطر این بود که از قبل مطلع نبودند؟ اگر چنین است زهی خیال باطل! از آن گذشته مگر مردم فقط در بنزین سهم دارند؟ تکلیف سهمیه گازوئیل چه میشود؟ اصلاً مگر همه مردم با هواپیما سفر میکنند؟ سهمیه ما از بنزین هواپیما چه خواهد شد؟ مگر همه ملت از گاز خانگی بهرهمند هستند یارانه آن را چگونه توزیع خواهید کرد؟ سهم مردم محروم از پتروشیمیها چه میشود؟ اصلاً مگر منابع کشور فقط بنزین است سهم مردم محروم که شاهد تخریب محیطزیست و طبیعت محل زندگیشان از فروش معادن و جنگلها و شیلات هست چه میشود؟ سهم مردم شهرنشین از یارانه کود و سم و سایر نهادههای یارانهای چه خواهد شد؟ و هزاران مورد یارانه دیگر از قبیل یارانه بهداشت و سلامت تا آموزش عمومی و غیره!
چه کسی است که نداند حذف هرکدام از یارانههای عنوانشده چه پیامدهایی برای کل جامعه دارد، اما آنها را برشمردم تا فقط تلنگری باشد به کسانی که با تحلیل غلط، سنگ محرومان را به سینه میزنند. خواستم بگویم بهجای تحلیلهای غیرعلمی، همانطور که قول دادهاید زود، سریع و انقلابی کارشناسان تراز بالای اقتصادی کشور را به خط کنید یا به عبارت بهتر از آنها خواهش کنید تا برای نجات اقتصاد کشور به کمک شما بیایند. با مشاوره کسانی که میخواستند با فروش سربازهای گروگان آمریکا اقتصاد کشور را اداره کنند، راه بهجایی نخواهید برد و نیز در این مدت باید با تمام وجود دریافته باشید که بورس و گرانی و تورم و افزایش نرخ دلار، دستور پذیر نیستند! نه فقط آن بیزبانها اینگونهاند که در ماجرای دستور توقف گرانی خودرو ثابت شد که مدیران دستنشانده هم وقتی پای منافعشان در میان باشد دستور پذیر نیستند!
ماجرای کنترل اپیدمی کرونا و پیشگیری از مرگومیر هموطنان و لطمات اقتصادی و اجتماعی ناشی از عدم ورود واکسن در حوزه بهداشت باید درس مهمی به تیم اقتصادی و سایر مشاوران دولت و نظام داده باشد که، مادامیکه در هر حوزهای در عمل حرفی برای گفتن نداشته باشیم با شعار دادن فقط امنیت مردم و کشور را به خطر انداختهایم! همانطور که جان مردمی که به خاطر استفاده از محصولات کشاورزی بیکیفیت و برگشتخورده از کشورهای محروم منطقه یا ارابههای مرگ داخلی در شهرها و جادهها به خطر میافتد. نرسیدن دارو برای بیماران خاص نیز جای خود دارد.
امید است این روزها که تیم مذاکرهکننده دولت در حال مذاکرات برجامی هستند، به توافقاتی فراتر و ارزشمندتر از برجام قبلی دست پیدا کنند که در برابر لطمات تأخیر چندماهه، قابل دفاع در پیشگاه ملت باشد. والسلام