قال‌الله تعالی: و نُرید اَن نمنَّ علی‌الذین استضعفوا فیِ‌الاض و نجعلهم ائمّه و نجعلهم الوارثین (قصص آیه 5) اراده ما بر این تعلق گرفت که به مستضعفان زمین نعمت بخشیده و آنان را پیشوایان و وارثان زمین سازیم.
حکومت امام زمان(ع) از مهم‌ترین موضوعاتی است که از گذشته‌های دور در میان ادیان مختلف آسمانی مطرح بوده است. پیروان ادیان آسمانی حداقل سه دین اسلام، مسیحیت و یهود در این عقیده مشترک‌اند که آینده جهان به دست صالحان و خداپرستان است و هرکدام از ادیان، حکومت آخرالزمان را از آنِ خود می‌دانند. مثلاً مسیحیان منجی آخرالزمان را حضرت مسیح می‌دانند درحالی‌که مسلمانان معتقدند او از نسل پیامبراسلام است، دین او اسلام و بر اساس شریعت محمدی(ص) قیام و حکم می‌راند.
در اینجا به بعضی از ویژگی‌های حکومت حضرت مهدی(عج) به‌طور مختصر از منظر قرآن و احادیث می‌پردازیم.
1ـ ماهیت حکومت جهانی امام‌مهدی(عج): حکومت جهانی اسلام به رهبری امام‌زمان(عج) دارای روح و ماهیت ویژه‌ای است که دیگر حکومت‌ها از آن بی‌بهره‌اند. این حکومت پیامی دارد که در بستر عمل به ارزش‌های وحیانی، دنیای بهتری را به بشر ارزانی بدارد که در سایه عبادت و بندگی خداوند به دست می‌آید. متأسفانه آنچه در حکومت امروز بشری کمتر یا اصلاً به چشم نمی‌خورد، خداست و عدم پایبندی به وحی و اخلاق و ارزش‌های معنوی است و اساساً تار و پود حکومت‌ها بر سرمایه‌اندوزی، مال‌پرستی و سود بیشتر از هر طریق و ترفندی بناگذاری شده است و این تار و پود، جای عشق به‌خوبی‌ها، ارزش‌ها، ایثار و مجاهدت‌ها و بالاخره زیبایی‌های زندگی را اشغال کرده و جامعه انسانی را از گردونه خوبی‌ها حذف کرده است.
2ـ قلمرو جهانی: حکومت امام(ع) حکومتی جهانی است که روایات آن را تأیید می‌کنند. امام باقر(ع) فرمودند؛ “قائم از خاندان پیامبر است. فرمانروایی او شرق و غرب را فرا خواهد گرفت و خداوند به دست او دین خود را بر همه ادیان غلبه می‌دهد. اگرچه مشرکان را خوش نیاید“.
3ـ مقبولیت عمومی: برای تشکیل جامعه واحد و امت واحده مقبولیت لازم است. از این‌رو در زمان حکومت حضرت مهدی جهان‌بینی توحیدی برگرفته از آموزه‌های ناب اسلامی فراگیر و جهانی می‌شود و حکومت او مورد قبول همه افراد و اجتماعات بشری است. امام صادق(ع) فرمودند: امام مهدی(عج) از میان ملت‌ها و آیین‌ها اختلاف را برمی‌دارد و یک دین بر همه مردم حاکم می‌گردد.
4ـ احیاء سنّت محمدی و نابودی بدعت‌ها: با گذشت زمان به‌وسیله منحرفان و زورمندان دگرگونی و تحریف‌هایی در احکام الهی پدید آمده است که حضرت حجت پس از ظهور و تشکیل حکومت، آن‌ها را تصحیح و تعدیل می‌کند. علاوه بر آن اجرای بعضی از احکام الهی تنها در زمان حکومت او فراهم می‌شود.
5ـ گسترش عدالت: امام عصر(عج) عدالت اجتماعی عظیمی را در جامعه جهانی ایجاد می‌کند. پیامبر(ص) فرمودند: “مهدی(عج) چنان عدالتی را در زمین‌بر پا می‌کند که زندگان آرزو می‌کنند ای‌کاش مردگان‌شان زنده بودند و از عدالت او بهره‌مند می‌گردیدند.“
6ـ پیشرفت علم: پیامبر اکرم(ص) فرمودند: “نهمین امام از فرزندان امام حسین(ع) قائم است که خداوند به دست او سرزمین تاریک زندگی را نورانی و روشن می‌کند و از عدل آکنده می‌سازد و علم و دانایی را پس از جهل و نادانی فراگیر می‌سازد.
7ـ شکوفایی اقتصاد و رفاه اجتماعی: ازجمله اقدامات امام زمان(عج) آباد کردن زمین و بهره‌برداری از امکانات آن تا سر حد امکان است. او با برنامه‌ریزی‌های دقیق که از دانش بیکران الهی او برخاسته است، همه مناطق زمین را آباد می‌کند، به‌گونه‌ای که هیچ ویرانه‌ای بر روی زمین نمی‌ماند، مگر آنکه آباد می‌گردد. فقر از جامعه ریشه‌کن و هیچ نیازمند به زکات دیده نمی‌شود.
8ـ رشد و کمال عقلی مردم: امام باقر (ع) فرمودند: “در زمان حکومت حضرت به همه مردم حکت و علم آموزند تا آنجا که زنان در خانه‌ها بر اساس کتاب خدا و سنت پیامبر(ص) قضاوت کنند“.
9ـ رشد تربیت انسانی: پیامبر (ص) فرمودند: “مهدی (عج) اموال را برابر تقسیم می‌کند و خداوند بی‌نیازی و غنا را در دل‌های این امت پدید می‌آورد و کینه از دل‌ها بیرون می‌رود و از بیماری کوری، کری و گنگی نجات می‌دهد.
10ـ باران‌های مفید: طبق تعالیم قرآن و احادیث، پارسایی، نیکوکاری، احسان و به‌خصوص دادگری موجب نزول رحمت‌های الهی و وفور نزولات آسمانی است. پیامبر اکرم(ص) فرموده‌اند: “امت من در زمان مهدی(عج) به نعمت‌هایی دست می‌یابند که پیش از آن و در هیچ دوره‌ای دست نیافته بودند. در آن روزگار آسمان فراوان ببارد و زمین هیچ روییدنی را در دل خود نگاه ندارد.“
11ـ بازپس‌گیری ثروت‌های غصب شده: “امام مهدی(عج) پس از ظهور، مالکیت‌های دروغین و صوری را ابطال می‌کند و حق هر حق‌داری را می‌گیرد و به او می‌دهد حتی اگر حق آن شخص زیر دندان‌های دیگری باشد به صاحب حق بازگرداند“.
12ـ استفاده از همه اموال جهان: امام مهدی(عج) برای پیشبرد اهداف انقلاب جهانی خود از همه اموال خصوصی و عمومی بهره می‌گیرد. امام باقر (ع) فرمودند: “همه اموال جهان در نزد امام گرد آید. آنچه در دل زمین است و آنچه بر روی زمین، آنگاه امام به مردمان گوید، بیایید این اموال را بگیرید، این‌ها همه‌چیزهایی است که برای به دست آوردن آن‌ها قطع رحم کردید و خویشان خود را رنجاندید، خون‌های ناحق ریختید و مرتکب گناهان شدید.“
ویژگی‌های کارگزاران حکومت جهانی امام مهدی(عج)
در حدیثی از امام علی(ع)، صفات کسانی که با حضرت بیعت می‌کنند و بعد جزو کارگزاران امام عصر(عج) قرار می‌گیرند، عبارت‌اند از: دزدی و زنا نکنند. به هیچ مسلمانی دشنام ندهند. خون حرامی نریزند، به خانه کسی حمله نکنند، آبروی کسی که احترامش لازم است لگدمال نکنند، کسی را بنا حق کتک نزنند، مال یتیم نخورند، طلا و نقره و گندم و جو ذخیره نکنند، به چیزی که نمی‌دانند گواهی ندهند، مسجدی را ویران نکنند، مشروبات الکلی نخورند، جامه‌ی حریر و ابریشم نپوشند، کمربند زرین نبندند، راهزنی نکنند، راه‌ها را ناامن نکنند، مواد خوراکی را احتکار نکنند، از پلیدی‌ها دوری کنند، عطر بزنند، مردم را به نیکی فرمان دهند، به مقدار اندک خشنود باشند، دیگران را از زشتی‌ها بازدارند، در راه خدا آن‌گونه که شایسته است جهاد کنند، از پلیدی‌ها دوری کنند.
در حدیث فوق آمده که در حکومت مهدوی کارها و پُست‌ها به شایستگان واگذار می‌شود.
