سه شگفتی مهم از دور اول انتخابات
و اهمیت حضور در روز جمعه
به قلم حسن رسولی
نقش و جایگاه رئیسجمهور به عنوان رئیس قوهمجربه و مسئول اداره امور یک کشور در مقایسه با سایر نهادها و جایگاههای انتخابی از اهمیت و اثرگذاری بسیار بیشتری برخوردار است.
جایگاه رئیسجمهور، در ساختار حقوقی ـ سیاسی کشور یعنی قانون اساسی، پس از رهبری دومین مقام کشور است و هم اوست که در حوزه سیاست داخلی و نیز در تعیین خط مشیهای اساسی تنظیم روابط و مناسبات خارجی، مهمترین مسئولیت را پس از رهبری برعهده دارد.
اکنون که مرحله دوم انتخابات زودهنگام ریاستجمهوری دوره چهاردهم برگزار میشود، این مقطع تاریخی و سیاسی برای عموم مردم کشور و سرنوشت ایران، مقطع تعیین دکترین نحوه اداره امور کشور و نحوه تنظیم تعاملات سیاسی و اقتصادی با دنیاست و این مهم، به رأی و نظر همه ایرانیان بستگی دارد.
در دو سه انتخابات گذشته، به دلیل محدودیتهای بسیاری که شوراینگهبان ایجاد کرد، امکان انتخاب برای همه جریانهای سیاسی و فکری فراهم نبود، اما بنا به دلایلی در این دوره بر خلاف انتخابات سال 1400 حداقل یک نامزد متفاوت از 5 نفر دیگر در معرض انتخاب مردم قرار دارد و ما میتوانیم رفتار انتخاباتی خود را با این حد از قدرتِ انتخاب، تنظیم کنیم.
به همین دلیل جبهه اصلاحات ایران که همواره خط مشی تغییرات اصلاحی تدریجی و خشونت پرهیز را ترجیح میدهد، به منظور عدم تداوم وضع حاکمیت یک دست ناکارآمد موجود و میدان نیافتن جریان خارجنشین برانداز از طرف دیگر، اعلام نمود که در این انتخابات مشارکت خواهد داشت و از بین کاندیداهایی که معرفی نمود، «دکتر مسعود پزشکیان» مورد تأیید قرار گرفت.
با برگزاری انتخابات مرحله اول در هشتم تیرماه، در عرصه سیاسی و انتخاباتی کشور سه اتفاق مهم رخ داد. ابتدا اینکه 60 درصد رأیدهندگان تحت تاثیر نارضایتیهای معیشتی و اقتصادی و کدورتهایی که از حوادث و وقایع ناگوار سال 1401 داشتند و دارند، علیرغم درخواست همه بزرگان کشور و به خصوص جناب آقای خاتمی، همچنان به قهر با صندوق رأی ادامه دادند و انتخابات با مشارکت 40 درصدی برگزار شد که این نرخ مشارکت حتی از 1400 پائینتر است و جمع آراء نامزدهای اصولگرا نسبت به آراء خود مرحوم رئیسی که 18میلیون بود، 6 میلیون کاهش پیدا کرد و به عبارتی جریان اصولگرا که همه امورات کشور را در اختیار دارد، به دلیل ناکارآمدی با اُفت 30 درصدی اعتبار سیاسی خودش در نزد طرفدارانش روبرو شد.
نکته دوم و شگفتی انتخابات این بود که برخلاف30سال گذشته، حتی با مشارکت40درصدی هم تنها نامزد اصلاحطلبان بالاترین رأی را توانست کسب کند، که این امر نیز در نوع خودش بینظیر و بیسابقه است چرا که پیش فرض تحلیلگران سیاسی این بود که تحولخواهان و اصلاحطلبان در مشارکت بالای 55 درصد شانس پیروزی دارند اما این پیش فرض در این انتخابات رنگ باخت و نشان داد که جامعه ایران، جامعه پویا و زندهای است و اگر انسجام کامل در جبهه اصلاحات حاکم باشد و نامزد توانمندی در عرصه داشته باشیم، این قاعدهی ثابت فرض شده، قابل تغییر است.
شگفتی سوم انتخابات مرحله اول این بود که نامزد اصلاحطلبان توانست علیرغم اینکه در آرایش انتخاباتی و در میدان مناظراتِ 4 به یک، تنها و مظلوم بود، نه تنها بالاترین رأی را کسب کند بلکه در پایگاه اجتماعی و سیاسی اصولگرایان نفوذ کند. امروز بیش از 55 درصد آراء روستائیان کشور به نفع آقای پزشکیان به صندوق ریخته شده است.
اکنون و در مرحله دوم، با حذف چهار نفر از عرصه رقابتها و ماندن دو نفر، با یک دو قطبی تمام عیار روبرو هستیم، یک دوگانه همه جانبه و کاملاً واقعی که در یک طرف این صفآرایی پزشک سیاستمدار راستگو، اخلاقمدار، مردمی و متخصص قرار دارد با حد اعلایی از خصوصیات سیاست ورزانه اخلاقی که خود این راستگویی کاندیدای اصلاحطلبان در شرایط فعلی، که متاسفانه با افول سرمایه اجتماعی و کاهش شدید اعتمادعمومی مواجه هستیم، سرمایه بسیار ارزشمندی است و ما هواداران آقای پزشکیان این امکان را داریم که به یک فرد سالم و راستگو رای بدهیم.
علاوه بر این صفات متمایز فردی، فردی از جنس شجاعت، صداقت، اخلاق، تخصص، مردمی بودن و خاکی بودن است و نسبت به حتی رقبای رو در روی او که آشکارا چشم در چشم ملت با توسل به مستندات کذب در صدد عصبانی کردن بر میآمدند، ملت ملاحظه کرد که دکتر مسعود پزشکیان با تسلط به منابع قرآنی و احادیث و روایات و با اتکا به تهذیب نفس فردی، نه تنها مقابله غیراخلاقی نکرد بلکه درس اخلاق به جریان رغیب که مدعی دینداری و اصولگرایی هستند، داد.
بدون شک، فراتر از جنبههای شخصی، با قرار گرفتن هرکدام از این دو نامزد در جایگاه ریاستجمهوری، حال و روز پس از انتخابات جمعه، آینده ایران و ایرانیان متفاوت خواهد بود. با رأیآوری یک نفر، این امکان وجود دارد که جریانی در رأس قوه مجریه قرار گیرد که درک واقع بینانهای از عالم سیاست و روابط و مناسبات قدرت، معادلات پیچیده اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و روابط بینالملل ندارند و بلایی سر کشور بیاورند که وضعیت از اکنون بدتر شود. وضعیتی که در این دوران 700 تا 800 میلیارد دلار به تاراج رفت، قدر و منزلت ایرانیان در دنیا تنزل پیدا کرد، بخش قابل توجهی از نخبگان کشور زیستبوم ایران را برای ادامه حیات مبتکرانه خودشان نامناسب تشخیص داده و مهاجرت کردند، چندین قطعنامه علیه ایران صادر شد و با رفتارهای متوهمانه، بهترین سالهای فرصت توسعه ایران گرفته شد. از طرف دیگر با انتخاب آقای پزشکیان، یعنی رأی دادن به یک فرد واقعبین و توسعهگرا و کسی که همه ظرفیتهای علمی، فنی و اندیشه ورزانه کشور را میتواند با رویکرد عدالتمحورانه و توافقسازی که اتخاذ کرده است، برای کاهش مشکلات و آلام مردم بسیج کند. در حالیکه در مقابل ایشان جریان و فردی وجود دارد که در عین حالی که فاقد کارنامه مدیریتی است، منادی تبلیغ جمهوریاسلامی ایران حسب منویات فلسفی و سیاسی مرحوم آیتالله مصباح به عنوان “حکومت اسلامی” است. تفکری که در پی محو “جمهوریت” جمهوریاسلامی ایران و به دنبال از سرگیری یک راهبرد بنیادگرایانه به شدت مضر به منافع ملی کشور است، به خصوص در شرایطی که متولدین 78 تا 90 به لحاظ شکاف نسلی که دارند در عین حالی که صاحبان آینده ایران هستند، با این سبک و سیاق کشور داری کاملاً مخالف هستند.
اکنون پیشبینی میشود میزان مشارکت از دوره اول انتخابات بیشتر باشد و تعدادی از آن 60 درصدی که در انتخابات شرکت نکردند، ضمن اینکه حق آنان بوده که با عدم شرکت، به حاکمیت پیام بدهند، از آنان تقاضا دارم در این مرحله و مقطع دست از مطالبات حداکثریشان بردارند و با موج تحولخواهان همراهی کنند. به امید اینکه اگر همه مشکلاتمان حل نمیشود، 8 سال حکومت جریان بنیادگرایی پایداری را تحمل نکنیم.
اکنون دیگر زیربناهای ایران و بخشهای مختلف اقتصادی، سیاسی و اجتماعی کشور توان و ظرفیت تحمل زخمهایی که گفته شد را دارا نیست، بنابراین شرکت در این انتخابات نه برای رضایت افراد مختلف و اعلام رضایت از حاکمیت، بلکه به عنوان اِعمال قدرت رأی فردی تکتک ایرانیان برای انتخاب یک مسیر و در مقایسه با شیوه متحجرانه ناکارآمد ضروری است. امیدوارم با متقاعد شدن بخش قابل توجهی از 60 درصد قهر کرده با صندوق که حق دارند به خصوص در مناطق قومی مانند کردستان، سیستان وبلوچستان و سایر نقاط کشور که مشارکتشان پائین بوده، و از این طریق، ترمیم خسارتهای وارده برکشور آغاز شود.