مدتی هست که کارت‌خوان‌های اشخاص حقیقی در برخی مساجد منطقه به بهانه جمع‌آوری کمک‌های مردمی دیده می‌شود که این نگرانی را ایجاد کرده در پشت این قضیه، آیا موضوع فرار مالیاتی مطرح است؟! اگرچه سازمان امور مالیاتی اعلام کرده استفاده از کارت‌خوان‌هایی که به‌جای مشاغل دیگر استفاده می‌شوند، مصداق فرار مالیاتی است و مشمول جریمه می‌شوند، اما گاه شفاف نبودن فعالیت‌های اقتصادی این امکان را به فعالانی که قصد فرار مالیاتی دارند می‌دهد که از معافیت‌ها، تخفیفات و درصدهای پایین مالیاتی استفاده کنند، لذا استفاده از کارت‌خوان اشخاص در مسجد خیلی هم عجیب نیست وقتی می‌بینیم از فروشگاهی خرید می‌کنیم و بعد از خرید کالا، با نگاه به رسید خرید، متوجه می‌شویم که کارت‌خوان با شغل دیگری است زیرا سازمان امور مالیاتی برای محاسبه مالیات هرکدام از فعالان اقتصادی از جمله صاحبان مشاغل، جدولی با عنوان اینتا کد تهیه‌کرده و درصد سود و مالیات هر گروه شغلی را متناسب با شرایط اقتصادی تعیین کرده است. اما اینکه چرا در مساجد شاهد کارت‌خوان اشخاص هستیم جای سؤال دارد؟ این در حالی است که مساجد باید دستگاه‌های پُز (کارت‌خوان) را در سیستم مالیاتی کشور تعریف کرده و هیچ‌گونه نگرانی از شمول مالیات بر کمک‌های مردمی و هدایای نقدی نداشته باشند؛ چون بر اساس نصّ صریح قانون، این‌گونه دریافتی‌ها از مالیات معاف هستند.
رئیس اداره اوقاف و امور خیریه کاشمر در این خصوص گفت: «گرچه هنوز اف‌ای‌تی‌اف تصویب نشده اما بر اساس قانون بانکداری سی‌اف‌تی باید تمام گردش مالی‌ها شفاف و روشن باشد و شخص حقیقی حق ندارد کمک‌های مردمی را به نام خودش جمع‌آوری کند زیرا این کار جرم تلقی می‌شود.»
حجت‌الاسلام صادق خلیلی با اشاره به اینکه اگر نهاد و مجموعه‌ای بخواهد از یک اداره و سازمانی کد ملی و شناسه ملی بگیرد مسئولیت نظارت بر گردش‌های مالی‌شان برای اینکه پول‌شویی اتفاق نیفتد بر عهده دستگاهی است که این کد را صادر کرده است، گفت: «اداره اوقاف آمادگی دارد؛ برای تمامی مساجد کد شناسه ملی دریافت کند، اما به دلیل اینکه اجازه افتتاح حساب، خارج از حسابی که اوقاف بر آن نظارت دارد را به آن‌ها نخواهیم داد برای همین مساجد حاضر به گرفتن کد نیستند!»
وی اظهار کرد: «هر مسجد می‌تواند یک شماره‌حساب داشته باشد که قابل رصد برای اوقاف باشد اما برخی مساجد نگران هستند که از آن پول به‌عنوان حقالنظاره و حقالتولیه توسط اوقاف برداشته شود، در صورتی‌که این اتفاق اصلاً نمی‌افتد و ما فقط وظیفه نظارت داریم که پول از کجا آمده و چگونه باید هزینه شود.»
رئیس اداره اوقاف و امور خیریه کاشمر تأکید کرد: «اگر پولی می‌خواهد بابت کاری که فردی انجام داده پرداخت شود، باید مستقیم به‌حساب همان فرد واریز شود نه اینکه چندین دست بچرخد، البته این کار برای هیئت‌امنا سخت است ولی بر اساس قانون باید این کار انجام شود.»
وی گفت: «گرچه کسی که در مسجد این کار را انجام می‌دهد به لحاظ قانونی مرتکب جرم شده، ولی مدیریت مساجد ازنظر قانونی با هیئت‌امنا یا امور مساجد است.»
خلیلی اظهار کرد: « در حال حاضر یکی از راحت‌ترین مسیرهای پول‌شویی اماکن مذهبی و مساجد هستند، هرچند فرد برای فرار مالیاتی، کارت‌خوانی که به آن مالیات تعلق می‌گیرد را در مسجد می‌گذارد تا گردش مالی در مسجد اتفاق بیفتد اما قانون‌گذار این مسیر را پیش‌بینی کرده و گفته راه برخورداری از تخفیف مالیاتی و شمول معافیت مالیاتی برای مساجد، امضای اوقاف هست که تائید کند حساب برای مسجد بوده و مورد رصد قرار گرفته است.»
وی گفت: «مساجدی که کد دارند، سالی یک‌بار شناسه غیرفعال می‌شود و باید مجدد کد ارسال شود تا نظارت‌ها مستمر باشد و دستگاه‌های نظارتی هم فرد ناظر را تائید کنند.»
رئیس اداره اوقاف و امور خیریه کاشمر با بیان اینکه در حال حاضر در شهرستان 248 مسجد داریم که هیچ‌کدام از ما کد نگرفته‌اند، تصریح کرد: «مدیریت مساجد با هیئت‌امنایی است که برایشان حکم زده شده است، و کسی نمی‌تواند برای واریز کمک‌های مردمی، شماره کارت شخصی بدهد و ممنوع است.»
هیئت‌امنا اجازه چنین کاری ندارند
دبیر امور مساجد کاشمر در همین خصوص با تأکید بر اینکه هیچ فردی اجازه گذاشتن کارت‌خوان شخصی خود را داخل مسجد ندارد، گفت: «اگر کارت‌خوانی در مسجد باشد ابتدا باید با هماهنگی امور مساجد به بانک معرفی شود، در غیر این صورت تخلف محسوب می‌شود.»
حجت‌الاسلام محمد ایوبی، با اشاره به اینکه هیئت‌امنا اجازه چنین کاری ندارد ضمن اینکه تاکنون گزارشی هم در این خصوص نداشته‌ایم، بیان کرد: «هیئت‌امنا امین امور مالی هستند، ما حکم افراد را صادر می‌کنیم و در برخی موارد هم، امور مساجد نظارت‌های لازم را دارد.»
وی اظهار کرد: «در تمامی شهرستان حدود 110 مسجد داریم که تمامی این‌ها دارای شناسه و کد مرتبط هستند.»
دبیر امور مساجد شهرستان کاشمر با اعلام اینکه اگر چنین اتفاقی بیفتد برخوردهای لازم با متخلفین صورت خواهد گرفت، تصریح کرد: «هر مبلغی از حساب مسجد هزینه شود با هماهنگی هیئت‌امنا و امام جماعت صورت می‌گیرد.»
وی اذعان کرد: «چون برخی مساجد دخل‌وخرج زیادی ندارند کارت‌خوان هم ندارند اما اکثر مساجدی که امور مالی دارند دارای کارت‌خوان هستند.»
ایوبی بیان کرد: «مساجد پس‌از دریافت شناسه ملی از سوی اداره اوقاف و امور خیریه و معرفی به امور مساجد، برای گرفتن کارت‌خوان به بانک مربوطه معرفی می‌شوند.»
وی با اشاره به اینکه تمامی مساجد شناسه ملی موقوفه و کد پستی را گرفته‌اند، افزود: «بر تمامی مساجد نظارت‌های لازم را داریم.»
به‌حساب شخصی‌ام واریز کنید!
با نهایت خوش‌بینی، با مسئول مسجدی در یکی از روستاها برای دریافت شماره‌حساب تماس گرفتم، گرچه انتظار داشتم شماره‌حساب مربوطه نزد بانک به نام مسجد باشد اما اعلام شد حساب مربوط به صندوق است و باید با شناسه پرداخت کنم و اگر مشکل دارم به‌حساب شخصی ایشان واریز تا مبلغ را به حساب منتقل نمایند!!
آوای‌کاشمر در تهیه این گزارش در تلاش برای رفع برخی سوءتفاهم‌هایی که اخیراً از سوی تعدادی از شهروندان مطرح شده؛ بوده است، امید که مسئولان مربوطه دست‌به‌کار شده و مساجد را ملزم به گرفتن کد از اداره اوقاف و باز کردن حساب به نام همان مسجد نزد بانک نمایند تا شاهد چنین حرف‌وحدیث‌هایی در شهر نباشیم و خدای‌نکرده با ایجاد شبهاتی از کمک خیرین به مساجد کم نشود.
