یکی از این حوادث تلخ که ضایعه بزرگی به نظام جمهوری‌اسلامی وارد کرد و تعدادی از بهترین چهره‌‌های انقلاب از جمله شهید بهشتی را از ملت ایران گرفت، فاجعه هفتم تیر1360 و انفجار دفتر مرکزی حزب جمهوری‌اسلامی بود. علاوه بر شهید بهشتی چهار وزیر و 12 معاون وزیر و 27 نماینده مجلس در این حرکت تروریستی به شهادت رسیدند و اگر آیت‌اله خامنه‌ای را که در روز قبل از آن نیز ترور شده بودند در نظر بگیریم متوجه خواهیم شد: «هفتم تیر حادثه‌ی کوچکی نبود؛ مدیران برجسته‌ی موثّر حاضر در نظام را ـ ۷۲ نفر را ـ یکجا نابود کردن، به‌حسب ظاهر. که شخصیّتی مثل شهید بهشتی در میان این‌هاست؛ شهید بهشتی جزو نوادر زمان بود، جزو کسانی بود که نظیر او را انسان در نسل‌های پیاپی کمتر پیدا می‌کند. چنین کسی را، تعداد قابل توجّهی از وزرای کارآمد را، از نمایندگان مجلس را، از فعّالان سیاسی و انقلابی را یکجا از مردم بگیرند.» (1). نگارنده ضمن تسلیت به خانواده‌های معظم شهدای آن واقعه و همه شهدای کشور، آغاز هفته قوه قضائیه را نیز گرامی داشته و ضمن قدردانی از همه قضات و کارکنان و وکلای دادگستری برای‌شان توفیق در اجرای عدالت در شأن اسلام و جمهوری‌اسلامی آرزو کرده و متذکر می‌شود؛ قصد بازخوانی و علل وقوع آن فاجعه را نیز نداریم. اما سفارش حضرت امام‌خمینی در اوج ترورها و وحشی‌گری‌های گروهک‌ها، به مسئولین قضایی برای رفتار مبتنی بر احترام و عدالت و بر اساس موازین قانونی بسیار جالب و عبرت‌آموز است:
«یک کلمه به برادران دادگاه و کسانی که رئیس زندان هستند و اشخاصی که زندانبان هستند می‌گویم و آن این‌که این‌طور نباشد که یک جنایتی وقتی واقع شد، این‌ها آرامش خودشان را از دست بدهند و خدای نخواسته با زندانیانی که الان هستند ولو این زندانیان از همین گروه‌های فاسد باشند با خشونت غیراسلامی عمل کنند. با آرامش و با احترام عمل کنند… این‌طور نباشد که حالا از باب این‌که یک دسته‌ای از ما به‌وسیله همین گروه‌ها از بین رفته، حالا ما در حبس با اشخاصی که محبوس هستند، خدای‌نخواسته به خلاف موازین اسلام عمل کنیم.» (صحیفه امام؛ ج 14، ص: 528) (2).
حال پس از گذشت 38 سال از آن زمان قضاوت اصلی با مردم و به‌خصوص قضات و کارکنان قوه قضائیه است که تا چه حد به حکم ولی‌فقیه تمکین کرده و چه ذهنیتی از عملکرد قوه قضائیه در اذهان عمومی و به خصوص نسل‌های دوم و سوم انقلاب برجا گذاشته‌اند و اما آنچه بهانه این مقاله شد فراخوان رئیس قوه قضائیه در خصوص مشارکت‌جویی از مردم و نخبگان در روند تحولات دستگاه قضایی از طریق فضای مجازی در 25 خرداد 1398 است که بدون هیچ دخل و تصرفی به بازنشر آن می‌پردازیم.
بسم‌الله الرحمن الرحیم
امروزه با گسترش دسترسی‌های ارتباطاتی، فارغ از چارچوب‌های سنتیِ خشک و دیوان‌سالارانه، فضای مجازی و رسانه‌های اجتماعی به فرصتی بزرگ برای کم کردن فاصله‌های زمانی و مکانی در ارتباطات و به اشتراک‌گذاری نظرات تبدیل شده است. از این فرصت باید برای دریافت نظرات مردم و نخبگان از «ایده تا بازخورد» به بهترین نحو استفاده کرد. آسیب‌های فضای مجازی ـ که در جای خود باید به‌طور جدی دنبال و رفع شود ـ نباید ما مسئولان را دچار خطای محاسباتی کند و موجب شود که خود را از فرصت کم‌نظیر ارتباط با مردم در این بستر محروم نماییم. به تعبیر رهبر معظم انقلاب اسلامی باید از فرصت با ارزش فضای مجازی استفاده کرد و با اطلاع از نظرات و سؤال‌های افکارعمومی، یک حضور مؤثر و جریان‌ساز را به نفع مردم رقم زد. نیل به «قوه قضائیه ـ تراز انقلاب اسلامی» در گام دوم، بدون مشارکت و نقش‌آفرینی مردم، نخبگان و دلسوزان انقلاب ممکن نیست. در مدت کوتاهی که از مسئولیتم در قوه قضائیه می‌گذرد، و پیش از آن نیز خصوصاً در دوره خدمت در آستان قدس‌رضوی، از نظرات ارزشمند کاربران رسانه‌های اجتماعی استفاده کرده‌ام و از این پس نیز امیدوارم خادمان ملت را در ساخت قوه قضائیه‌ای مردمی، انقلابی و ضد فساد یاری کنید. بر این اساس اعلام می‌کنم تا زمانیکه سامانه اختصاصی دستگاه قضایی برای ارتباط دو سویه با مردم و نخبگان در دسترس قرار بگیرد، صفحات متعلق به این‌جانب در رسانه‌های اجتماعی، یکی از مسیرهای دریافت نظرات مردم و نخبگان خواهد بود. علاوه بر این‌که مردم عزیزمان می‌توانند رأساً نظرات خود را از این مسیر منتقل کنند، این‌جانب نیز حسب مورد، فراخوان‌هایی جهت دریافت نظرات در خصوص ایجاد، اصلاح یا تکمیل برخی رویه‌ها، رویکردها، دستورالعمل‌ها و آئین‌نامه‌ها اعلام خواهم کرد و در انتظار نظرات راهگشای صاحب‌نظران و متخصصان این امر خواهم بود. امید است این رویکرد مورد رضای خداوند متعال از باب عمل به کریمه‌ی «و شاورهم فی الامر» و موجب اعتماد و دلگرمی عموم انسان‌های حق‌طلب و عدالت‌خواه باشد. توفیق روزافزون ملت رشید ایران را خواستارم. (3)
حال که ریاست محترم قوه قضائیه مردم را برای مشارکت فکری و ارتباط دو سویه و به‌خصوص برای مبارزه با فساد دعوت می‌نماید باید آن را به فال نیک گرفت و عموم مردم به‌ویژه نخبگان عرصه قضا باید ایشان را یاری نمایند تا خیر و برکات آن شامل عموم مردم شود. قطعاً بازنگری در برخی قوانین از جمله فیلترینگ سایت‌ها و فضاهای مختلف مجازی وقتی‌که همه مسئولین نظام در آن عضویت دارند باید اولویت کاری باشد. به‌راستی به‌جز منافع برخی کارتلها اقتصادی و یا مافیاهای قدرت و خروج ارز از کشور با وجود انواع فیلترشکن‌ها، فیلترینگ چه سودی برای کشور و مردم داشته است. همه کسانی که با این فضا آشنا هستند خوب می‌دانند این طرح اگر با هر هدفی چه فرهنگی و یا سیاسی انجام شده، از ابتدا محکوم به شکست بوده همان‌طور که مبارزه با ویدئو و ماهواره علی‌رغم هزینه‌های فراوان شکست خورد. پس وقتی هزینه‌های ارزی فیلترینگ برای کشور بیش از خود سرورهای فضای مجازی است شاید اولین گام برای مشارکت دو سویه رفع فیلترینگ باشد. البته این فراخوان نیازمند بسترهای فراوان بسیاری است که یکی دیگر از آن‌ها تضمین امنیت افشا کنندگان فسادهای سیاسی و اقتصادی است که مردم تجربه خوبی از آن ندارند و باید به‌صورت جدی اعتمادسازی عمومی انجام شود.
در خاتمه این‌که اگر بسترهای آن در عمل توسط قوه قضائیه فراهم شود بسیار عالی و اثرگذار خواهد بود، لذا بی‌صبرانه منتظر اثر آن از «ایده تا بازخورد» می‌مانیم.
***
(1) آیت‌اله خامنه‌ای ، 6/4/94. .khamenei.ir
(2) پرتال امام خمینی . .imam-khomeini.ir
(3) سیدابراهیم رئیسی 25/3/1398
