به قلم علی محمد خزاعی
این روزها و در آستانه انتخابات مجلس، شاهد بروز اختلافات فراوانی در اردوگاه اصولگرایی هستیم و آنها بیش از اندیشیدن به لیست انتخاباتی خود، درصدد پاسخگویی به ابهامات و اتهامات علیه یکدیگر هستند! بسیاری از فعالان سیاسی هم، «عدم حضور فعال اصلاح‌طلبان در انتخابات» را از مهمترین عوامل اختلاف در درون جریان اصولگرا می‌دانند چرا که در گذشته حضور رقیب جدی‌ای سبب وحدت آنان می‌شد و آنها فرصتی برای اختلاف نداشتند چرا که همّ و غم خود را معطوف به تخریب اصلاح‌طلبان و اندیشیدن به راهکاری برای غلبه بر آنها می‌کردند.
مروری بر کنشگری سیاسی اصولگرایان در مقاطع مختلف انتخاباتی، نشان می‌دهد آنها در هر دوره‌ای با معضل و مشکل تشتت، تفرّق و چند دستگی مواجه بوده‌اند و کمتر شاهد بوده‌ایم که اصولگرایان به‌راحتی به یک اجماع و یکدستی جریانی برسند. آنها حتی در انتخابات سال 98 نیز که در غیاب اصلاح‌طلبان برگزار شد، موفق نشدند بین “شورای ائتلاف” و “جبهه پایداری” وحدت ایجاد کنند، و همین مسأله طی سال‌ها این پرسش را در میان همه اصولگرایان مطرح نموده که چرا با وجود چهره‌های بزرگی چون مرحوم آیت‌الله مهدوی‌کنی و مرحوم عسگر اولادی که خودِ اصولگرایان معتقد به وحدت‌ساز بودن آنها بودند، باز هم شاهد اختلاف و چنددستگی در این جریان هستیم و هر کسی ساز خود را کوک کرده و می‌زند.
اما اختلافات درون جناحی این روزهای اصولگرایان نسبت به سال‌ها و دهه‌های گذشته تفاوت فراوانی دارد. در گذشته اختلاف آنها شاید میان دو یا چند مجموعه و حزب خلاصه می‌شد، اما به جرأت می‌توان گفت که امروز اصولگرایان پراختلاف‌ترین و چنددسته‌ترین دوران سیاسی خود را می‌گذرانند و سخن از وحدت برایشان بیش از هر دوره‌ای به یک سراب و رؤیا می‌ماند و شاهد آن هستیم که “شورای ائتلاف”(شانا)، “شورای وحدت”، “جبهه پایداری”، “شبکه راهبردی یاران انقلاب”(شریان)، “جبهه پیروان خط امام و رهبری”، “حزب مؤ‌تلفه اسلامی”، “جامعه اسلامی مهندسان” و… هرکدام به نوبه خود برنامه‌های جداگانه‌ای برای انتخابات پیشِ رو دارند و نشانی از وحدت در بین آنان دیده نمی‌شود.
در همین راستا، آبان‌ماه جاری همایش “مبنا”(مجمع بیداری نیروهای انقلاب) در حرم امام‌خمینی(ره) با سخنرانی محمدباقر قالیباف و غلامعلی حدادعادل و محسن رضایی برگزار شد. همایش “مبنا” در حالی با حضور چهره‌های جریان اصولگرایی و برخی نمایندگان مجلس شورای‌اسلامی برگزار شد که این طیف از اصولگرایان، تا پیش از این همایش‌هایی تحت عنوان “شانا”(شورای ائتلاف نیروهای انقلاب) برگزار کرده بودند. برگزارکنندگان همایش “مبنا” مدعی شدند؛ شرکت‌کنندگان چهارهزار بودند اما حمید رسایی نوشت: «گفتند کی به کیه، پیاز داغش را زیاد می‌کنیم، می‌گوییم چهارهزار نفر شرکت کرده‌اند تا هم مردم ما را باور کنند و هم بقیه بترسند و کنار بکشند! با اتوبوس از هر استان ۳۰ نفر آوردید و پیاز داغش را زیاد کردید. اگر هزینه پذیرایی، ناهار، پول بلیت و تردد مهمانان شهرستانی‌ها را میانگین حساب کنیم، فقط هزینه همین یک جلسه ۴۰۰۰ نفره با میانگین هر نفر ۴۰۰ هزار تومان می‌شود یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان! تا انتخابات که پنج‌ماه دیگر است و صدها جلسه باید برگزار شود، چه اتفاقی می‌افتد؟» البته پایداری‌ها به این جلسه دعوت نشدند چرا که آنها مدت‌هاست قالیباف و طیف او را رقیب جدی خود می‌دانند و از هر فرصتی برای تخریب رئیس مجلس دریغ نمی‌کنند. به همین دلیل قالیباف در آن مراسم با پرهیز دادن گروه‌ها از نزاع در سهم‌خواهی و تأکید بر طراحی یک چشم‌انداز روشن، از مسأله رقابت درون‌گروهی میان اصولگرایان سخن گفت و اظهارداشت: «مخالف رقابت نیستم و یکی از عناصر مشارکت را رقابت می‌دانم، اما امروز برای وحدت و همدلی جمع شده‌ایم. اشکالی ندارد درون جبهه انقلاب رقابت داشته باشیم اما نباید اختلاف داشته باشیم.» به هر حال، برگزاری این همایش، سهم‌خواهی در انتخابات مجلس دوازدهم در میان اصولگرایان را آشکارتر ساخت، که مهمترین دلیل چالش اصولگرایان است.
امیررضا واعظ‌آشتیانی، فعال سیاسی اصولگرا در خصوص وضعیت این روزهای اردوگاه اصولگرایان و برگزاری نشست اخیر “مبنا” که چهره‌های جریان سنتی اصولگرا در آن غیبت داشتند، گفت: «چه خوب بود، با تمام تفاوت‌هایی که در نگاه مجموعه اصولگرایی وجود دارد، این نشست با حضور همه گروه‌های سیاسی در مجموعه اصولگرایی برگزار می‌شد و اگر نیاز به زمان داشت، گفت‌وگوهای درون‌تشکیلاتی انجام می‌گرفت و به یک نتیجه مشخص می‌رسید و سپس این جلسه با حضور همه برگزار می‌شد. اگر همین شرایط و وضعی که پیش آمده ادامه پیدا کند، من اعتقادم این است که با چند لیست به انتخابات ورود خواهند کرد که این برای رقبای اصولگراها مطلوب خواهد بود. جریاناتی که در این نشست حضور نداشتند می‌توانند لیست مجزای خودشان را بدهند و اگر لیست مجزای خودشان را بدهند، اعتقادم این است که به نفع رقبای سیاسی جبهه اصولگرایی خواهد بود و آنها می‌توانند تعدادی از کرسی‌های مجلس را در تهران یا شهرستان‌ها به دست بیاورند.»
بسیاری بر این باورند که در این دوره از انتخابات، اردوگاه اصولگرایی با چند لیست وارد خواهند شد و در این بین باید در انتظار لیست مستقل “جبهه پایداری” باشیم. خبرگزاری اصولگرای تسنیم در این مورد و با تاکید بر جدایی احتمالی “جبهه پایداری” و “اصولگرایان” نوشت: «بعد از نشست مبنا و تحول‌خواهان، جبهه پایداری روز ۲۵ آبان‌ماه مجمع عمومی خود را در تالار آدینه تهران تنها با حضور اعضای این جبهه و بدون دعوت از شخصیت‌های شناخته‌شده جریان انقلاب برگزار کرد. جبهه پایداری از انتخابات مجلس نهم در رقابت با ائتلاف سراسری اصولگرایان تشکیل شد و تلاش کرده است در انتخابات‌های مختلف کاندیدا یا کاندیداهای اختصاصی خود را داشته باشد. محوریت این جبهه را آیات مصباح یزدی و خوشوقت با حضور تعدادی از اصولگرایان نزدیک به احمدی‌نژاد که از وی جدا شده بودند مانند صادق محصولی و مرتضی آقاتهرانی شکل دادند که با درگذشت دو عضو شورای فقاهتی، آیات کاظم صدیقی و محمود رجبی جایگزین شدند.»
“شریان”، استخوانی در گلوی اصولگرایان
“شریان” نام گعده دیگر انتخاباتی اصولگرایان است که گفته می‌شود با مدیریت “مهرداد بذرپاش” فعالیت می‌کند و رابطه خوبی با “مبنا” یا “شانا” ندارد و در همان مقطع که آنها همایش انتخاباتی برگزار کردند، “شریان” مدعی استفاده رقیب اصولگرای خود از لیست شماره تلفن کاندیداها شد. محمدصالح زندی، عضو شورای مرکزی شریان در شبکه اجتماعی ایکس با انتشار یک پیامک از سوی شانا، نوشت: «قابل توجه نهاد‌های متولی… هنوز نه به بار است و نه به دار، حضرات از همه جا با خبر با ارسال پیامک انبوه به داوطلبان تأیید شده، از آنها برای ثبت سوابق در سایت شانا دعوت کرده‌اند! فقط یک سؤال، فایل اکسل شماره تماس افرادِ احراز صلاحیت شده، چگونه در اختیار شورای ائتلاف قرار گرفته است؟» معنای این نوشتار، استفاده “شانا” از رانت دولتی بود! اما از سوی دیگر و در حالی که “شانا” متهم به استفاده از رانت اطلاعاتی دولتی گردیده، گفته می‌شود “شریان” از حمایت صداوسیما برخوردار است چنان‌که نمود عینی این همسویی، در ماجرای تغییر عوامل برنامه «به افق فلسطین» در شبکه افق بود؛ ماجرایی که با چندین توییت اعتراضی حمید رسایی از شریانی‌های تندرو، به تغییر عوامل برنامه انجامید. اساساً حمیدرسایی بعد از حضور هر مهمانی که با خط فکری و مسلک جریان تندروی شریان زاویه داشت، به آن مهمان و عوامل برنامه هجمه می‌کرد که چرا فلان فرد در این برنامه حضور یافته است. وقتی هم که مدیران صداوسیما در شبکه افق از دعوت جواد ظریف وزیر امور خارجه سابق به این برنامه مطلع شدند، شبانه دست به تغییر دست‌اندرکاران «به افق فلسطین» زدند و آنها را حذف کردند.
به عبارت دیگر، هجمه و تخریب و اتهام، کار اصلی جریان خالص‌ساز است و هر کسی را که مخالف آرا و عقاید خودشان ببینند مورد تخریب قرار می‌دهند و اساساً برایشان مهم نیست که طرف مقابل‌شان اصلاحطلب باشد یا اصولگرا، حسن روحانی باشد یا محمدرضا باهنر، هر کسی که نقدی در مورد خالص‌سازان، جبهه پایداری یا نوع عملکرد هیأت‌های اجرایی در جریان ردصلاحیت‌ها داشته باشد، مورد هجمه آنها قرار می‌گیرد. به عنوان مثال، به محض آنکه محمدرضا باهنر فعال سیاسی اصولگرا در گفت‌وگویی در خصوص نحوه عملکرد هیأت‌های اجرایی در ردصلاحیت‌ها گفت: «افرادی که در نظام خدمت کردند حتی اگر اصلاحطلب باشند، یا جریان اصولگرایی و یا شخص باهنر را قبول ندارد و بر دولت آقای رئیسی نقد دارد، این گناه نیست و این اتفاقاً فعالیت سیاسی و سرزنده بودن است. این‌که یک نفر با دولت مشکل داشته باشد و صلاحیتش رد شود هیچ منطقی ندارد.»، این صحبت باهنر به مذاق خالص‌سازان جبهه پایداری خوش نیامد و “مجید متقی‌فر” سخنگوی جبهه پایداری طی حمله‌ای به باهنر گفت: «آقای باهنر زیاد حرف این‌جوری می‌زند. وی یکبار گفت این‌که جبهه پایداری بگوید ۵۰ درصد این لیست برای من، این درست نیست و صددرصد دروغ است و یکبار در کل انتخابات ما این حرف را نزدیم. نمی‌دانم از چه جایگاهی حرف می‌زند و اصلاً کی این را تعیین کرده برای این اظهارنظرها و کی این را قیّم کرده که این‌ها جای خود دارد.»
از مجموع رفتار و گفتار این روزهای طیف‌های مختلف اصولگرایان می‌توان پیش‌بینی نمود در مدتی که تا شروع رقابت‌های انتخاباتی باقی مانده است، جناح‌ها و شاخه‌ها در اردوگاه اصولگرا به اتحادی نخواهند رسید. ضمن آنکه باید به این موضوع هم اشاره کرد که در رویداد اسفندماه، با پدرخوانده‌های جدیدی نیز روبه‌رو خواهیم بود و به همین دلیل باید در انتظار افزایش فاصله و بهعبارت دیگر، گُسل درون اردوگاهی اصولگرایان باشیم و حتی شاید اگر روند اختلافات انتخاباتی همین‌طور ادامه داشته باشد، پس از انتخابات شاهد تغییراتی در این طیف سیاسی باشیم چرا که جریان تندرو اجازه حضور رقیبان هم اردوگاهی را نیز نخواهد داد.
در مجموع، طیف‌های مختلف اصولگرا تا زمانی‌که اصلاح‌طلبان در عرصه حضور داشته داشتند، به‌دنبال یک سهم به‌نام “اصولگرایی” بودند، اما اکنون هر یک به‌صورت جداگانه خواهان سهم هستند و این سهم‌خواهی سبب اختلافات عمیق در جریان اصولگرایی شده است و پیش‌بینی می‌شود تا زمان انتخابات بر حجم این اختلافات افزوده گردد. در چنین شرایطی برخی از میانه‌روهای اصولگرا آرزو دارند “اصلاح‌طلبان” در عرصه باشند تا شاید از اختلافات درون جریان اصولگرایی که هر روز بیشتر از دیروز می‌گردد، کاسته شود. “احمد بخشایش”، نماینده میانه رو دوره‌ی نهم مجلس شورای‌اسلامی و تحلیل‌گر مسایل سیاسی با یادآوری اتحاد اصولگراها در انتخابات دوره یازدهم مجلس ادامه داد: «اتحاد اصولگرایان تنها در یک صورت انجام می‌شود و آن هم حضور تمام قد اصلاح‌طلبان است، در غیر این صورت اختلافات اجازه وحدت را نخواهد داد.»
