در این هشت‌روز هفته ضمن تبریک میلاد پیام‌آور صلح، در حالی سال نو مسیحی را آغاز کردیم که خلقا.. با جدیت و سختی دنبال تزئین کاج و هدیه بابانوئل و… بودند اما پرواز دلار آن‌ها را شوکه کرد؛ به حدی که مردم ریال را بی‌خیال شده و فقط نگران بالا رفتن دلار شدند و حتی یادشان رفت اعتراضی به احداث سد پاشدان روی هریرود توسط افغانستان بکنند که خدا می‌داند با اجرای آن، چه در انتظار مشهد است؟ حرف‌وحدیث‌هایی هم درباره لزوم برگزاری رفراندوم و وحشت عده‌ای از این واژه مگو را هم شنیدیم که به‌قدر مجال این ستون به آن‌ها می‌پردازیم.
سقوط ارزش ریال و پرواز دلار
در این گیرودار که مردم بینوا تلاش می‌کنند با ایجاد یک دیواره دفاعی ارزش پول‌شان را حفظ کنند، می‌بینیم مردم ریال را بی‌خیال شده‌اند؛ البته به گواه کارشناسان مردم وقتی مشاهده می‌کنند ریال‌شان در مقابل سایر ارز‌ها در حال سقوط ارزش است، این احساس را دارند که یک قطعه آتش در دست‌شان نگه دارند لذا سعی می‌کنند ریال‌شان را به دارایی تبدیل کنند و بهترین جایگزین برای این کار ارز است و با بالارفتن تقاضا و عرضه ارز بحران درست می‌شود. در این گیرودار اما ماجرای قاچاق روزانه چند ۱۰ میلیون لیتر سوخت، که از زبان رئیس‌جمهور شنیدیم؛ بدجوری نشان فاجعه و گواه ناکارآمدی بود. البته پزشکیان خیلی ظریف این موارد را بیان کرد و یواشکی گفت: “نیت اصلاح و سامان بخشیدن به وضعیت اداره کشور است و در این مسیر اصلاً مهم نیست که مثلاً در دور بعدی انتخابات رأی بیاورد یا نه!” در این میان اما اقلیت تندرو مجلس که خیلی دل‌خوشی هم از روی کار آمدن دولت جدید نداشتند زمزمه‌هایی از استیضاح وزیر اقتصاد و نفت سردادند. هرچند درخواست استیضاح برخی وزرا حتی اعتراض محمدباقر قالیباف را هم بلند کرد و این اقدامات را در شرایط بحرانی کشور نمایشی و سیاسی دانست.
اقتصاد به کما رفته
در این اوضاع‌واحوال که بسیاری از کارشناسان نگران هستند با شروع مجدد مذاکرات، دولت پنهان و کاسبان تحریم، مجدداً این مذاکرات را به شکست بکشانند و این پنجره محدود را یک‌بار برای همیشه ببندند؛ لجاجت جریان افراطی، بدجوری کلاف حل مشکلات بغرنج ناشی از تحریم را پیچانده است. حتی اقتصاد کشور به دلیل فشار تحریم و محاصره طولانی‌مدت اقتصادی، عملاً به کما رفته است. در این خصوص رئیس دولت یازدهم و دوازدهم مدعی شد؛ تا مسئله تحریم، FATF، روابط بانکی، مذاکره، … حل نشود، هیچ‌چیز تغییری نمی‌کند و فرقی ندارد پزشکیان(رئیس‌جمهور) باشد یا فرد دیگری. حسن روحانی البته بار دیگر پیشنهاد برگزاری رفراندوم را داد که حتی در اصل پنجاه و نهم قانون اساسی هم به‌صراحت قید شده «در مسائل بسیار مهم اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی» می‌توان به رفراندوم رجوع کرد و از طریق برگزاری همه‌پرسی مستقیماً نظر ملت را جویا شد اما گویا اقلیت تندرو در ایران خوب می‌دانند اگر مطابق این اصل، در مسائلی مانند حجاب، گشت ارشاد، تحریم‌ها، لزوم مذاکره با غرب و آمریکا، آزادی‌های مدنی، سانسور و دیگر مسائل مهم به آراء مردمی مراجعه شود، اکثریت مطلق مردم به گزینه‌ای رأی خواهند داد که باب میل آن‌ها نیست و این فرقه اقتدارگرا ترجیح می‌دهند مجلسی را نماینده خواست و اراده مردم معرفی کنند که به ضرب و زور نظارت استصوابی و با رأی کمتر از ۶ درصد مردم انتخاب شده است. جالب این‌که این روزها افراطیون، سعی دارند زلف همه چالش‌های اقتصادی و ناترازی انرژِی و… را به دولت چهاردهم و رئیس‌جمهور فعلی گره بزنند و البته کارشکنی خود در مسیر الحاق به اف ای تی اف، حل مشکل سوئیفت بانکی، مذاکرات برجامی و تحریم را به کل نادیده می‌گیرند؛ بماند که این جریان اقلیت ۵ ـ 6 درصدی از رنج و تحریم مردم ایران بیشترین نفع را برده و در گلوگاه‌های اقتصادی؛ ارزی، نفتی، پتروشیمی، … بیشترین رانت را به نام دور زدن تحریم‌ها دریافت کرده‌اند و حالا از شنیدن واژه رفراندوم بدجوری وحشت کرده‌اند.
در این گیرودار عزیزانی که طالبان را جنبش اصیل منطقه می‌دانستند، ککشان هم از اقدام یک‌جانبه طرف افغانی و احداث سد پاشدان روی هریرود نگزید. جالب این‌که این سدسازی با سیمان ایرانی آب ۳ میلیون ایرانی را قطع می‌کند و به تأمین آب شرب و بهداشت چند میلیون نفر ضربه می‌زند و منجر به آسیب گسترده به محیط‌زیست پایین‌دست می‌شود البته طالبان هم بی‌اعتنا به این مسائل، به کار سدسازی خود ادامه می‌دهد. در این خصوص معاون سابق وزارت امورخارجه ایران گفت: “ساخت کارخانه سیمان در زابل تقریباً تنها به منظور ساخت سد در افغانستان انجام گرفت و متأسفانه سیمان ساخت سد، در زابل تأمین شد از این‌رو ما خودمان در شکل‌گیری این فضا بی‌تأثیر نیستیم. مشکل خود ماست که بر مسائل راهبردی خود تسلطی نداریم.”
تا هشت روز بعدی، خدانگهدار!
