قهر مردم را جدی بگیرید
امام خمینی(ره): از قهر خدا بترسید، از قهر ملت بهراسید!
خردادماه که می‌رسد برای نگارنده و احتمالاً قاطبه مردم ایران تداعی‌کننده روزهای سخت امتحانات است. در خرداد ماه با توجه به این‌که از کودکی در پایان این ماه سرنوشت یک‌سال تلاش و درس خواندن ما مشخص می‌شد همراه با یک دلشوره و اضطراب ناخودآگاه بود. اما در روزهای کرونایی خرداد امسال، دلشوره و نگرانی دانش‌آموزان، دانشجویان، بازاریان، نظامیان، طلاب و روحانیون، سیاسیون، دولتمردان و خانواده‌های آنان و در یک‌کلام ساکنان جمهوری‌اسلامی ایران افزایش پیدا کرده است. گروهی از دانش‌آموزان و دانشجویان و خانواده‌های آن‌ها، نگران امتحانات حضوری بعد از یک‌سال تحصیلی مجازی هستند! جماعتی از مسئولان آموزش‌وپرورش و آموزش عالی نگران تقلب و روش‌های پیشگیری از آن هستند، موضوعی که حالا با تذکر مقام معظم‌رهبری دیگر نمی‌توان با اغماض از کنار آن گذشت. بازاریان و کسبه محترم نیز که بیش از یک‌سال است با محدودیت‌های ناشی از کرونا دست‌وپنجه نرم کرده‌اند نگران تغییرات نرخ ارز و تأمین نقدینگی و عبور از بحران‌های ناشی از آن هستند. نظامیان نیز بیش از همیشه نگران برقراری امنیت در منطقه و کشورند. بسیاری از طلاب و روحانیون نیز که در هر شرایطی نگران دین و آخرت مردم هستند، با یکه‌تازی ویروس منحوس کرونا و فروریختن برخی باورها و اعتقادات مردم از یک‌طرف و ورود گروهی از آن‌ها به عالم پرفیض سیاست و پرچم‌داری جناح‌های سیاسی به‌ویژه پس از ظهور پیامبرگونه معجزه هزاره سوم و بازگشت قُلدر مآبانه وی، در خرداد امسال با چالش بسیار جدی مواجه شده‌اند که حتماً در عالم خلوت آرزو می‌کنند کاش به ویروس کرونا مبتلا شده بودند ولی خود را با حمایت بی‌قیدوشرط چنین موجودی آلوده نمی‌کردند! والله توّاب‌الرحیم.
به سیاسیون و دولتمردان که رسیدم یادم آمد که ای داد بیداد، چند روز دیگر انتخابات است، این فلسفه‌بافی‌ها چیست که داری تحویل خلق‌الله می‌دهی! پاشو چهار تا جمله درست حسابی بنویس! مردم دارن در اثر مشکلات معیشت و هزار جور گرفتاری از بین میرن! انگار نه انگار که چند روز دیگه انتخاباته و ملت قراره دولت و اعضای شورای‌شهر رو انتخاب کنند، نه شور و شوقی هست نه انگیزهای، نکنه مردم قهر کردن!
با خودم که فکر کردم دیدم نه سوادش رو دارم نه جرأتش رو. بنابراین رفتم سراغ حضرت امام و به نامه‌ای رسیدم که 54 سال قبل خطاب به هویدا نوشته بودند. نامه در سایت جماران در دسترس است و خلاصه و جمع‌بندی آن به قلم آقای محمد رجایی‌نژاد در سایت مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام منتشر شده است. بازخوانی این نامه می‌تواند درس‌های مهمی برای کسانی داشته باشد که بر مسند قدرت نشسته‌اند و بی‌توجه به خواست مردم، خرِ مُراد خویش را می‌تازند. تذکری جدی است به کسانی که اهداف اصلی انقلاب 57 را نادیده می‌گیرند و نسبت به آزادی‌های مشروع قانون اساسی بی‌توجه هستند!
در آستانه انتخابات و در پی اختلاف دولت و شورای نگهبان و همچنین رد صلاحیت گسترده و خارج از ضوابط اعلام شده قانونی، چنین به نظر می‌رسد که جریانی خاص به دنبال رسیدن به قدرت با مشارکت حداقلی بدون توجه به عواقب آن هستند و رفتارهای این‌چنینی موجب خواهد شد تا مردم تمایلی به مشارکت نداشته باشند و نسبت به انتخابات بی‌تفاوت گردند، اتفاقی که در انتخابات قبلی مجلس افتاد.
امام‌خمینی، اوایل سال 1346در نامه‌ای سرگشاده به امیرعباس هویدا، نخست‌وزیر وقت حکومت پهلوی، با اشاره به خیانت‌های شاه و دولت، هشدار می‌دهند: از قهر خدا بترسید؛ از قهر ملت بهراسید؛ با احکام خدای تعالی به نام دین بازی نکنید؛ با اسم قرآن به احکام آن لطمه نزنید و… (ر.ک؛ صحیفه امام، 2/127) از نظر امام، اگر ملتی با نظام و دولت خود قهر نماید و نسبت به سیاست‌ها و عملکرد مسئولان بی‌تفاوت شوند و به قوانین و جامعه بی‌اعتنائی کنند؛ سرنوشت جامعه، رو به فنا و نابودی خواهد رفت. دود حاصل از قهر ملت، هم به چشم خود ملت و هم به‌نظام و هم کشور رفته و صدمه خواهد زد؛ تر و خشک را با هم خواهد سوزاند. برای ملت، بدبختی و نکبت به بار می‌آورد؛ فقر و گرسنگی ملت، ورشکستگی بازار، بی‌کاری جوانان فارغ‌التحصیل را در پی خواهد داشت؛ در وضعیت اقتصادی، تجاری، اجتماعی و فرهنگی و… اخلال ایجاد شده و موجب آشوب و حرج‌ومرج خواهد شد.
امام خمینی(ره ) با زبانی ساده و روشن به رئیس دولت نظام شاهنشاهی گوشزد می‌کنند که این اقدامات و عملکرد شما در کشور موجب قهر و بی‌اعتنایی ملت شده و عواقبی جز نابودی نخواهد داشت. از جمله، تذکراتی که حضرت امام داده‌اند، عبارت از: «بر اثر سیاست‌های غلط اقتصادی و تجاری هر روز بر فقر و بیچارگی ملت افزوده می‌شود؛ سیاست‌ها و تصمیمات غیرکارشناسی حکومت، موجب ورشکستگی بازار و بازرگانان و تجّار، اعم از بخش خصوصی و دولتی شده است، در ظاهر شعار ترقی و پیشرفت می‌دهید؛ اما در اصل ملت را به حال فقر و عقب‌افتادگی سوق می‌دهید، حکومت شما کاملاً پلیسی شده و به بهانه‌های مختلف و غیرقانونی فضایی امنیتی ایجاد کرده‌اید؛ ایجاد حکومت سرنیزه و زجر و حبس!» به اعتقاد حضرت امام، با سرنیزه و بگیر و ببند و شکنجه و زندان و… نمی‌توان حکومت را اداره به مطلوب کرد و در نهایت قهر و سرکشی ملت را در پی خواهد داشت. سلب آزادی مردم و ایجاد حکومت اختناق در همه زمینه‌های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی و… شاید مدتی آرامش ظاهری را به دنبال داشته باشد، اما در آخر طغیان جامعه را رقم می‌زند. حکومتی موفق بوده و موجب رضایت مردم می‌شود که سیاست‌ها و عملکرد آنان، خشنودی و آرامش هدیه دهد، نه وحشت و ترس را! سکوت و آرامش از روی ترس و وحشت در جامعه، آرامشی کاذب و پیش از طوفان است. جامعه‌ای که در آن قوانین مصوب، آلت دست حاکمان شده و با نام قانون و آزادی و… بدترین شکل حکومت استبدادی، خودسری و قلدری حاکم شود، زمینه برای قهر ملت و بی‌خیالی آنان نسبت به سرنوشت کشور و نظام آماده می‌شود. با نام دین و مذهب، قوانین و سیاست‌هایی تصویب شود که برخلاف میل و اراده و خواست ملت باشد؛ یا این‌که کارهایی به اسم ارزش‌های اسلامی صورت گیرد که به دور از عرف و عقل بشری است، این‌ها همه ضربه به پیکر دین و مذهبی و احکام اسلام است و موجب جریحه‌دار شدن قلوب عالمان و دلسوزان دین و قرآن و عموم مسلمانان می‌شود. زیر پا گذاشتن احکام و دستورات الهی و قرآنی با برداشت‌های غلط و تک‌محوری از احکام اسلام، ریاکاری‌ها و سالوس‌بازی‌ها، ظاهرگرایی در فعالیت‌ها و امور کشور. نقض قانون اساسی و دیگر قوانین کشور به بهانه‌های گوناگون و به اسم مصالح کشور و نظام. سلب آزادی ملت در انتخابات و قدرت انتخاب مردم و نصب اشخاص معلوم‌الحال در مناصب، بدون در نظر گرفتن نظر مردم. فشار و سرکوب مراکز علمی، به‌ویژه حوزه‌های علمیه و دانشگاه‌ها و… جنجال‌آفرینی با شعارهای توخالی و آرمان‌خواهی‌های غلط که موجب بی‌حیثیتی و عدم عزت و اقتدار ملت و کشور می‌شود از عواملی هستند که موجب بی‌تفاوتی و قهر ملت و نهایتاً فروپاشی یک نظام می‌گردد. سرنوشت ملت باید به دست خودش باشد؛ خودش تصمیم بگیرد، نه این‌که برایش تصمیم بگیرند و او را به‌حساب نیاورند. ملتی که تصمیم‌‌گیر نباشد، احساس وظیفه و مسئولیت در برابر دولت و نظام نخواهد داشت.
از قدیم گفتند: کسانی که گذشته را فراموش کنند، محکوم به تکرار آن هستند! پس برای این‌که هم گذشته را فراموش نکرده باشیم و هم درسی از آن گرفته و دچار قهر خدا و ملت نشویم، یادآوری بسترها و علل انقلاب اسلامی در سال 1357 را یک‌بار دیگر مرور کنیم تا مبادا در اثر غفلت و تحت تأثیر فشارهای بین‌المللی، مشکلات اقتصادی و معیشتی ناشی از تحریم‌ها در کنار سیاست‌های غلط دوقطبی سازی جامعه هم از نظر سیاسی، اجتماعی و هم اقتصادی، معیشتی موجبات قهر ملت را فراهم سازیم، شرایط را برای مشارکت حداکثری مردم در انتخابات فراهم ساخته و راه تغییر و اصلاح امور را از طریق صندوق‌های رأی مهیا سازید. والسلام.
