به تشکیل شورایی کارآمد کمک کنیم!
عمر شوراهایاسلامی شهر و روستا در پنجمین دوره، ماههای پایانیاش را سپری میکند و انتخابات دیگری در راه است تا در فرصتی نو، برنامهها و ایدههای نامزدهای عضویت در شوراها به محک رأی مردم گذاشته شود.
نزدیک به دو دهه فعالیت نهاد شورا در کاشمر، سرمایهای از فعالیت یک نهاد مردمی را پیشروی همگان گذاشته که طبق روال مرسوم در بزنگاه انتخابات زیر ذرهبین نقد و نظرها و بررسیها میرود؛ اما پرسش این است که در خلال تحلیلهای جاری در این روزها، جایگاه شورا بهعنوان یک نهاد اجتماعی تا چه اندازه بهصورت واقعبینانه و به دور از جهتگیریهای سیاسی، آسیبشناسی و تحلیل شده و میشود؟ آیا نهاد شورا بهعنوان یک انجمن مردم نهاد در نزدیک به دو دهه فعالیت، همانگونه که انتظار میرفت بهعنوان یک نهاد اجتماعی در ساختار و نظام مدیریت و برنامهریزی شهری ظاهر شده یا اینکه تحت تأثیر فعالیتهای سیاسی و غرضورزیهای شخصی از مسیر اصلی خارج و وادی دیگری را در پیش گرفته است؟
تجربه سالهای اخیر در کشور نشان میدهد شوراها در شهرهای کوچکتر بیشتر موفق شدهاند در مسیر فعالیتهای اجتماعی و شهری حرکت کنند، اما آنچه مسلم است اینکه در کاشمر و تحت تأثیر گستره “سیاستبازی” برخی افراد که حتی در حوزههای اجتماعی هم ریشه دوانیده، شورایشهر نتوانسته از پیامدهای منفی عملکردهای بعضی از این افراد مصون بماند. متأسفانه عملکرد نامناسب برخی راهیافتگان به شورا شرایطی را فراهم کرده که انتخابات نهادی شهری و اجتماعی که میبایست با انگیزههای غیرسیاسی و بر محور ارائه برنامههای عملیاتی برای ارتقای کیفیت زندگی شهروندان طرحریزی و اجرا شود، تغییر ماهیت داده و سمت و سوی کاملاً سیاسی و شخصی به خود بگیرد. در همین راستا، این روزها نیز لیستهایی که مشخصاً توسط جریان اصولگرا برای این دوره انتخابات شوراها ارائه میشوند، نشان از کدورتها و اختلافات فراوان داشته و حکایت از شکاف شدید در بین این جریان سیاسی را نشان میدهد.
اگر در دورههای پیشین انتخابات شوراها، نامزدهای مستقل شانسی برای ورود به شورایشهر کاشمر و حضور در رقابتهای انتخاباتی داشتند اما انگار در این دوره تصمیم گرفته شده با رد افرادی از یک جناح و تایید اشخاصی با شناسنامه سیاسی خاص از یک جناح دیگر، شرایط پیروزی را برای آنان فراهم سازند و این افراد با پشتوانه لیستهای منطقهای، ایالتی، خویشاوندی و یا گاهاً مخالفین مدیریت شهری امیدوارِ راهیابی به شورای شهر باشند. نفوذ جریانهای انحرافی بیرونی شورا نیز عملاً انتخابات شوراها را به عرصهای برای زورآزمایی سیاسی و نه فرصتی برای ارائه برنامههای کارآمد و عملیاتی تبدیل کرده و این مهمترین خطری است که میتواند قطار شوراها را در آینده از ریل خارج کرده و نهاد شورا را بیش از گذشته تحت تأثیر لیستهای کذایی و منفعتطلبان دوره گرد، به بیراهه ببرد.
آنچه در این شرایط آسیب میبیند، اعتماد شهروندانی است که به انگیزه مشارکت در امور شهری و اجتماعی رأیهایشان را به صندوق میاندازند اما در عمل آنچه از پارلمان شهری به گوش آنها میرسد، درگیریهای شخصی و غرضورزیهای فردی است که متأسفانه سایه آن بر فعالیت شورا گاه آنچنان سنگین میشود که اصل مشورت که پایهایترین رکن فعالیت شورایی را که شوراهایاسلامی بر مبنای آن شکل گرفتهاند (بر مبنای رهنمود قرآن کریم: وَأَمْرُهُمْ شُورَی بَیْنَهُمْ) را تحت تأثیر قرار میدهد. همانطور که در تجربه سهسال اخیر، شماری از اعضای شورایشهر کاشمر با پیگیری اهداف و منافع کاملاً شخصی، شرایطی را ایجاد کردند که اصل مشورت که میبایست بدون حب و بغض و جانبداری و صرفاً با در نظر گرفتن منافع شهروندان، هدف اصلی و غایی همه اعضای شورای شهر باشد، تحت تأثیر انگیزهها و خصومتهای شخصی آنها کمرنگ گردید. این در حالی است که مدیریت شهری با مسائل گوناگونی مواجه است که نسخههای شعاری، آن مشکلات را چاره نمیکند.
اما این روزها مطالبه مردمی حکایت از آن دارد که در ماههای پایانی فعالیت شورای پنجم کسانی که نان به نرخ روز سیاست خوردند و با چوب سیاسیکاری مسائل شهری را دنبال نمودند و منافع مردم را نادیده گرفتند، باید از مردم عذرخواهی کنند.
کسانی که عملکردشان در شورا با برنامهها و شعارها و آنچه پیشتر در جریان تبلیغات انتخابات به مردم گفته بودند، همخوانی نداشت و وقتی نرخِ روزِ نان سیاست چیز دیگری میگفت، تغییر جهت دادند و در جهت خلاف منافع مردم حرکت کردند و به خاطر تنگنظری و کینههای شخصی، هزینههای جبرانناپذیری به شهر وارد کردند، باید از مردم عذرخواهی کنند.
در پایان باید گفت؛ تنها مردم هستند که میتوانند با هوشمندی در انتخاب نامزدها و توجه بیشتر به برنامهها و کارنامه تخصصی افراد بهجای توجه به هیجانات سیاسی انتخاباتی، شرایطی را فراهم کنند که شورای شهر جایگاهی برای نمایندگان واقعی شهر باشد. مردم هستند که میتوانند عدهای را که با انگیزهها و اهداف کاملاً شخصی در تلاش برای رفتن به شورای شهر هستند را شناخته و با حذف آنها به تشکیل شورایی کارآمد کمک نمایند.