منطقه ترشیز با توجه به تنوع اقلیمی که دارد موجب شده خراسان زیباتر و متنوع‌تر شناخته شود، طبیعت زیبای کوهسرخ را که ببینید در کمتر از ساعتی می‌توانید خود را به کویر زیبای بردسکن برسانید.
اما در کنار این جاذبه‌ها نمی‌توان گردشگری عشایر را نادیده گرفت ظرفیتی که فدای جاذبه‌های تاریخی شده و کمتر به آن توجه شده است. گرچه نوع اقوام و عشایر ما در برگیرنده بسیاری از سنت‌ها هستند اما متأسفانه امروزه با شهرنشینی در حال فراموشی‌اند.
برخی فعالان حوزه گردشگری معتقدند اگر گردشگری بر مبنای اقوام یا عشایر باشد شاید به‌نوعی بشود این سنت‌ها را به نسل‌های بعدی هم منتقل کرد و گردشگری عشایر می‌تواند درآمد مستقیمی برای جوامع محلی داشته باشد در جای خودش بماند و معیشت مکملی برای اقوام ما باشد.
یک پژوهشگر گردشگری عشایر در گفت‌وگویی گفت: در کنار همه مشکلاتی که خشکسالی‌ها و کمبودها در نحوه زندگی اقوام در روستاها و یا مناطق عشایری به وجود آورده است، شاید گردشگری بتواند به‌جز منافعی که دارد از نظر اقتصادی کمک منطقه کند.
میثم امامی افزود: گرچه از نظر اقوام ظرفیت لازم برای توسعه گردشگری عشایر در منطقه وجود دارد، اما ابتدا باید به زیرساخت‌های مورد نیاز گردشگران مانند محل اقامت، خوراک، حمل‌ونقل و… توجه ویژه داشت.
وی با بیان این‌که هرچند نباید انتظار داشت وقتی به میان اقوام و عشایر می‌رویم جاده آسفالته و یا اقامتگاه‌ها همانند هتل و یا غذاها متنوع باشد، اما پیش مبنا و استانداردی باید وجود داشته باشد؛ گفت: قبل از این‌که آژانس‌ها و افرادی که بر روی گردشگری عشایر کار می‌کنند گردشگران را به این مناطق ببرند باید آن‌ها از خدماتی که آنجا وجود دارد مطلع شوند تا با آگاهی کامل وارد منطقه عشایری شوند.
امامی با تأکید بر این‌که ظرفیت گردشگری عشایر در مناطق مختلف با یکدیگر متفاوت هستند، افزود: در مسائل گردشگری عشایری باید ظرفیت مناسب و متناسب با آن اقلیم و خانواده و منطقه را در نظر گرفت.
این راهنمای تور تصریح کرد: شاید بسیاری از عشایر تجربه لازم را در برخورد با طبیعت داشته باشند، اما چون سواد گردشگری به معنای آن سواد آکادمیکی که امروز نیاز است و تجربه رفتار با غریبه‌ها به‌عنوان یک گردشگر را ندارند نمی‌توان انتظار موفقیت داشت و می‌طلبد آموزش‌های لازم فرا داده شود.
امامی خاطر نشان کرد: زمانی می‌توان ادعا کرد منطقه گردشگرپذیر است که هتل به تعداد کافی و با استاندارد، اقامتگاه، اتوبوس و مینی‌بوس و سایر امکانات حمل‌ونقل، جاده استاندارد، سرویس‌های بهداشتی مناسب، رستوران، کافی‌شاپ و راهنمایان خوب داشته باشیم.
ضرورت توجه به گردشگری عشایر
عشایر به شیوه‌های جذاب و باورنکردنی طی قرن‌ها و سال‌های طولانی اقدام به حفظ سنن و آداب‌ورسوم گذشته خود کرده‌اند و این اصالت به جاذبه‌ای برای صنعت گردشگری تبدیل شده است.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان‌رضوی در همین خصوص و در گفت‌وگویی با اشاره به اهمیت و ظرفیت‌های گردشگری عشایر گفت: خراسان‌رضوی ظرفیت توسعه گردشگری عشایر را دارد.
سیدجواد موسوی اذعان کرد: امسال با کمک اداره کل امور عشایر تمامی عشایری که در استان مشغول فعالیت و زندگی می‌کنند، به استقبال زائران آمده و در مبادی ورودی نیز خدمت کردند.
وی با اشاره به این‌که قطعاً عشایر استان این پتانسیل را دارند که بخواهد به آن‌ها بیشتر پرداخته شود، افزود: معرفی آداب‌ورسوم و فرهنگ‌هایی که در این جوامع وجود دارد، وظیفه ذاتی ما است.
تورهای گردشگری به سمت عشایر نمی‌روند
یک فعال حوزه گردشگری ضمن ضروری دانستن توسعه گردشگری عشایر گفت: گرچه بسیاری از شهرستان‌ها به لحاظ عشایر دارای ظرفیت‌های خوبی هستند، اما طی چند سال اخیر مغفول مانده‌اند.
باعقیده با اظهار تأسف از این‌که گردشگری عشایر فدای جاذبه‌های تاریخی بسیار زیادی که در شهرستان‌ها داریم شده است، افزود: باید عشایر را به بهترین نحو معرفی کرد.
وی با بیان این‌که تورهای گردشگری که به شهرستان‌ها می‌روند به‌جز بازدید از بناهای تاریخی باید به سمت عشایر هم برده شوند، اذعان کرد: توجه به گردشگری عشایر علاوه بر این‌که موجب معرفی و آشنایی با جاذبه‌های زندگی‌شان می‌شود، ماندگاری بیشتر مسافران و گردشگران را در پی دارد.
باعقیده گفت: گرچه باید بومگردیها را در حوزه عشایر فعال‌تر کنیم ولی هنوز علیرغم تمامی اقدامات صورت گرفته و پتانسیل‌های بسیاری که دارند، به حق واقعی خودشان نرسیده‌اند.
این فعال حوزه گردشگری با بیان این‌که عشایر تأثیر بسیاری در ماندگاری بیشتر گردشگران در شهرستان می‌توانند داشته باشند، بیان کرد: قطعاً نوع زندگی، مراسم و آئین‌ها، تولیدات‌شان به‌خصوص صنایع‌دستی عشایر ظرفیت‌های بسیاری را در جذب گردشگر دارند.
وی افزود: هرچند تاکنون به‌صورت علمی چشم‌اندازی برای گردشگری عشایر در شهرستان‌ها تعریف نشده ولی به‌صورت اداری اقداماتی صورت گرفته است.
علیرغم پتانسیل‌های فراوانی که گردشگری عشایر دارد اما بعضاً تعداد کسانی که در زمینه گردشگری عشایر فعالیت دارند بسیار اندک است. از سویی چون ایران ما ابتدا به تاریخ و آثار باستانی‌اش معروف است، به حوزه معماری شهرگردی باستان‌شناسی بیشتر از حوزه محیط زیستی، عشایر و اقوام توجه می‌شود.
متأسفانه اغلب اقوام را فقط در نمایشگاه‌های گردشگری دعوت می‌کنیم که چادر بزنند و رقص محلی داشته باشند و غذاهای محلی را به دست بازدیدکنندگان بدهند در صورتی‌که تا وقتی ندانیم چگونه باید آن‌ها را به گردشگران معرفی کرد نمی‌توان انتظار داشت که گردشگری به سراغ عشایر برود.
